Europejski Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu oddalił skargę polskiego rządu na unijną dyrektywę, która nie uznaje uprawnień większości polskich pielęgniarek. OZZPiP – nie zgadzamy się z wyrokiem Trybunału!

10 min czytania
Aktualności

 

Szczegóły ….

OZZPiP –  nie zgadzamy się z wyrokiem Trybunału w Luksemburgu

Zdaniem Ministerstwa Zdrowia nieuznawanie uprawnień większości polskich pielęgniarek i położnych w UE to dyskryminacja

"Przykro, że tak się stało, ale jestem głęboko przekonana, że to nie koniec rozwiązywania problemów dotyczących kwalifikacji, że będzie podjęty dialog i że uprawnienia wszystkich polskich pielęgniarek i położnych zostaną uznane".

Zobacz także:

 

Interpelacja do ministra zdrowia

w sprawie statusu polskich pielęgniarek w Unii Europejskiej
  
Szanowny Panie Ministrze! Polskie pielęgniarki i położne są wciąż dyskryminowane w Unii Europejskiej. Mimo starań zarówno ich samorządu, jak i strony rządowej kwalifikacje zawodowe części pielęgniarek i położnych nie są uznawane za wystarczające do podjęcia pracy w zachodnich szpitalach i przychodniach.
   Wbrew zapowiedziom ekipy rządzącej osoby, które rozpoczęły naukę na kierunku pielęgniarstwo i położnictwo, po przystąpieniu Polski do UE nie mogą liczyć na to, że ich kwalifikacje zostaną uznane automatycznie. Gwarancję taką mają tylko osoby z tytułem magistra pielęgniarstwa i położnictwa. Nie mają jej natomiast ci studenci, którzy już w czerwcu tego roku uzyskają tytuł licencjata na tych kierunkach.
   W związku z tym uprzejmie zapytuję: Co ministerstwo zamierza zrobić w ww. sprawie?
   Z poważaniem
   Poseł Waldemar Szadny
   


 Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia – z upoważnienia ministra – na interpelację
w sprawie statusu polskich pielęgniarek w Unii Europejskiej
  
Szanowny Panie Marszałku! W nawiązaniu do pisma z dnia 9 maja 2007 r., znak: SPS-023-7921/07, przekazującego interpelację złożoną przez posła Waldemara Szadnego, dotyczącą statusu polskich pielęgniarek i położnych w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej, informuję, że aktualny system uznawania kwalifikacji zawodowych polskich pielęgniarek i położnych w tych krajach przedstawia się następująco.
   Osoby, które rozpoczęły studia magisterskie na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo po dniu 1 maja 2004 roku, tj. po dniu wejścia Polski do Unii Europejskiej, korzystają z automatycznego uznawania kwalifikacji zawodowych we wszystkich państwach Unii.
   Automatycznie są również uznawane kwalifikacje pielęgniarek, które ukończą tzw. studia pomostowe, czyli zawodowe (licencjackie) studia pielęgniarskie o skróconym trybie dla osób wykonujących zawód.
   Natomiast zasady uznawania kwalifikacji zawodowych polskich pielęgniarek i położnych, których kształcenie rozpoczęło się przed dniem 1 maja 2004 r., są uregulowane Traktatem Akcesyjnym i w ślad za nim w dyrektywie 2005/36/WE w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych.
   I tak:
   – kwalifikacje polskich pielęgniarek i położnych na poziomie licencjata uznawane są na tzw. zasadzie praw nabytych 3/5, czyli po przedstawieniu zaświadczenia o wykonywaniu zawodu pielęgniarki lub położnej w okresie 3 lat w ciągu ostatnich 5 lat;
   – kwalifikacje na poziomie szkół pomaturalnych uznawane są na zasadzie praw nabytych 5/7, czyli po przedstawieniu zaświadczenia o wykonywaniu zawodu pielęgniarki lub położnej w okresie 5 lat w ciągu ostatnich 7 lat; oznacza to, iż od polskich pielęgniarek wymaga się znacznie dłuższego doświadczenia zawodowego niż w przypadku pielęgniarek z analogicznym wykształceniem z pozostałych państw członkowskich UE;
   – kwalifikacje na poziomie liceum medycznego i szkół policealnych nie są uznawane w ogóle w systemie sektorowym. W przypadku absolwentów liceów medycznych i szkół policealnych możliwe jest jedynie uznanie kwalifikacji w oparciu o orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości WE na tle art. 43 Traktatu na podstawie zasad zbliżonych do systemu ogólnego, czyli przez porównywanie programów kształcenia, doświadczenia zawodowego oraz zakresu uprawnień lub po ukończeniu studiów pomostowych (uznanie automatyczne).
   Obecny stan prawny znacznie odbiega od oczekiwań, jakie rząd polski miał w kwestii uznawania kwalifikacji zawodowych pielęgniarek i położnych. Wnioski składane przez Polskę w traktacie negocjacji zakładały w pełni automatyczne uznanie kwalifikacji nie tylko magistrów pielęgniarstwa i położnictwa, ale również osób z tytułem licencjata.
   W trakcie negocjacji przedakcesyjnych strona polska wnioskowała również o to, aby absolwentów pozostałych typów szkół pielęgniarskich (licea medyczne i szkoły policealne) objęła zasada praw nabytych. W sprawie tej rząd polski składał oświadczenia, również podczas ustalania treści obecnej dyrektywy 2005/36/WE (m.in. w lipcu 2005 r.)
   W dniu 13 czerwca 2005 r. skierowane zostało oficjalne wystąpienie do KE z wnioskiem o przeprowadzenie konsultacji technicznych, w czasie których możliwe byłoby przedstawienie argumentów przemawiających za zmianą zasad uznawania kwalifikacji polskich pielęgniarek i położnych.
   Na prośbę strony polskiej w dniu 7 września 2005 r. odbyły się konsultacje techniczne z Komisją Europejską (DG Market), w ramach których strona polska wniosła o zmianę zasad uznawania kwalifikacji polskich pielęgniarek i położnych. Została przekazana lista polskich propozycji w zakresie nowelizacji dyrektywy 2005/36/WE, wraz ze szczegółowym uzasadnieniem.
   W dniu 13 grudnia 2005 r. Rzeczpospolita Polska w trybie art. 230 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską skierowała skargę do Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich o stwierdzenie nieważności postanowień dyrektywy 2005/36/WE.
   Zgodnie z decyzją Rady Ministrów przedmiotem skargi jest stwierdzenie nieważności postanowień art. 33 ust. 2 i art. 43 ust. 3 dyrektywy 2005/36/WE, w świetle których polskie pielęgniarki i położne, które ukończyły kształcenie pomaturalne w medycznych szkołach zawodowych, dla uznania swoich praw nabytych muszą wykazać się doświadczeniem zawodowym przez co najmniej pięć kolejnych lat w okresie siedmiu lat poprzedzających wydanie zaświadczenia (w przypadku pozostałych państw członkowskich okres ten wynosi 3 lata z 5).
   W dniu 18 kwietnia 2006 r. Minister Zdrowia na podstawie art. 21 ust. 7 dyrektywy 2005/36/WE, skierował wniosek do Pana Alexandra Schauba, Dyrektora Generalnego Dyrekcji ds. Rynku Wewnętrznego KE, dotyczący uzupełnienia treści załącznika 5.2.2 wskazanej dyrektywy o tytuł licencjata pielęgniarstwa oraz uzupełnienia załącznika 5.5.2 o tytuł licencjata położnictwa – jako zgodnych z wymogami dyrektyw sektorowych.
   W dniu 17 maja 2006 r. odbyły się kolejne konsultacje strony polskiej z Komisją Europejską (DG Market), kontynuujące rozmowy z KE na temat rewizji warunków uznawania kwalifikacji zawodowych polskich pielęgniarek i położnych określonych w prawie wspólnotowym.
   W dniu 16 listopada 2006 r. kontynuowano rozmowy rozpoczęte 17 maja. Poruszano kwestie zakończenia procedury notyfikacji zmiany załączników 5.2.2 i 5.5.2 do dyrektywy 2005/36/WE, zaliczenia obowiązkowego stażu podyplomowego odbywanego przez absolwentów medycznych szkół zawodowych, zweryfikowania historycznych danych dotyczących wymiaru czasu kształcenia polskich pielęgniarek i położnych, rozpoczęcia procedury konsultacji zmian rozporządzenia w sprawie studiów pomostowych, zrównania sytuacji prawnej absolwentów medycznych szkół zawodowych na poziomie średnim (świadectwo maturalne lub świadectwo ukończenia szkoły średniej).
   Jednocześnie informuję, że w ciągu ostatniego roku prowadzone były intensywne rozmowy i konsultacje z odpowiednimi służbami Komisji Europejskiej mające na celu wyjaśnienie powodów, dla których uznanie kwalifikacji zawodowych polskich pielęgniarek i położnych zostało potraktowane surowiej niż uznanie kwalifikacji zawodowych pielęgniarek i położnych z innych ˝nowych˝ krajów członkowskich, a w konsekwencji rozszerzenie kręgu osób uprawnionych do uznania kwalifikacji w systemie sektorowym (KE nie udzieliła jeszcze odpowiedzi na to pytanie, ponieważ wymaga to dyskusji merytorycznej dotyczącej przyczyn różnic w obliczeniu godzin kształcenia pielęgniarek przedstawionych przez Komisję i przez stronę polską). Rozmowy dotyczą też uzupełnienia załącznika do dyrektywy 2005/36/WE potwierdzającego automatycznie uznawanie kwalifikacji dla licencjatów pielęgniarstwa, którzy rozpoczęli studia po 1 maja 2004 (obecnie załącznik wymienia tylko magistrów).
   W dniu 30 kwietnia 2007 r. przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia uczestniczyli w posiedzeniu Komitetu ds. Uznawania Kwalifikacji Zawodowych Komisji Europejskiej, gdzie omawiana była sprawa przedłużenia poza rok 2010/2011 naboru na studia pomostowe dla polskich pielęgniarek i położnych. Dzięki intensywnym staraniom strony polskiej sprawa ta ma szansę być pozytywnie załatwiona w najbliższym czasie.
   Ministerstwo Zdrowia aktualnie oczekuje też na ostateczne rozwiązanie sprawy automatycznego uznawania kwalifikacji licencjatów pielęgniarstwa i położnictwa, którzy rozpoczęli naukę po 1 maja 2004 roku, traktując to jako sprawę priorytetową.
  
 
   Z wyrazami szacunku
   Podsekretarz stanu
   Anna Gręziak
 
 

 
Uznawanie kwalifikacji zawodowych w krajach unii europejskiej

Zagraniczne dokumenty o wykształceniu mogą być uznane w celu kontynuacji kształcenia bądź w celu zatrudnienia. Każdy kraj Unii posiada własne przepisy regulujące uznawanie wykształcenia.
Uznanie wykształcenia w celu kontynuacji kształcenia w innym państwie nazywane jest uznaniem do celów akademickich. W celu uzyskania uznania wykształcenia do celów akademickich należy wystąpić o porównanie pomiędzy swoimi kwalifikacjami a wymaganymi w poszczególnych krajach Unii. W krajach członkowskich UE istnieją centra informacyjne (NARIC) uznawania kwalifikacji akademickich, które prowadzą ośrodki informacyjne. W celu uzyskania informacji jakiemu stopniowi w państwach członkowskich odpowiadają twoje kwalifikacje oraz zapoznać się z procedurą ich uznawania należy skontaktować się z biurem NARIC w danym kraju. Wykaz tych ośrodków, ich dane teleadresowe oraz linki do stron internetowych zamieszczono na
stronie: www.enic-naric.net
Drugi rodzaj uznania kwalifikacji , czyli uznanie w celu zatrudnienia, nazywane jest uznaniem do celów zawodowych. Zagadnienia związane z
uznawaniem kwalifikacji zawodowych do pracy w zawodach regulowanych, a takimi zawodami jest zawód pielęgniarki i położnej w krajach Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego reguluje Dyrektywa 2005/36WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 roku w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (Dz.U.UE.L.05.255.22).Dyrektywa ta została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej serii L w dniu 30 września 2005 roku i weszła w życie z dniem 20 października 2005 roku.
Dyrektywa zawiera obszerny wykaz warunków wzajemnego uznawania przez państwa członkowskie kwalifikacji zawodowych
jako podstawy swobodnego przepływu osób i usług w obrębie Wspólnoty. Dyrektywa ta zastąpiła m.in. dotychczas obowiązujące
Dyrektywy z 1997 roku: 77/452/EWG; 77/453/EWG, które dotyczyły zawodu pielęgniarki oraz Dyrektywy z 1980 roku:
80/154/EWG; 80/155/EWG, które dotyczyły zawodu położnej.

Uznawanie kwalifikacji zawodowych w zakresie zawodów regulowanych można podzielić na trzy rodzaje:

Na zasadzie automatycznego uznawania
Na zasadzie praw nabytych
Na zasadzie ogólnego systemu

NA ZASADZIE AUTOMATYCZNEGO UZNAWANIA
/ strona 14 Dyrektywy /

Zgodnie z Dyrektywą 2005/36WE ta zasada dotyczy polskich pielęgniarek i położnych posiadających dyplom  ukończenia studiów
wyższych z tytułem magistra pielęgniarstwa/położnictwa z datą odniesienia l maj 2004 rok. 

/pielęgniarka strona 93 Dyrektywy, położna strona 104  Dyrektywy /

 
NA ZASADZIE PRAW NABYTYCH
/ strona 15 Dyrektywy /

Zgodnie z Dyrektywą 2005/36WE ta zasada dotyczy polskich pielęgniarek/położnych, w przypadku kiedy dokument potwierdzający posiadanie kwalifikacji został wydany w Polsce, przed l maja 2004 r. i nie spełnia minimalnych wymogów w zakresie kształcenia (co najmniej trzy lata lub 4600 godzin). W takiej sytuacji
Państwa Członkowskie uznają dokumenty potwierdzające posiadanie kwalifikacji, pod warunkiem dołączenia do nich zaświadczenia
potwierdzającego, że dani obywatele Państw Członkowskich faktycznie i w sposób zgodny z prawem wykonywali działalność w Polsce przez okres wyszczególniony poniżej:
a) w przypadku osób posiadających dokument potwierdzający posiadanie kwalifikacji pielęgniarki/położnej w stopniu licencjata (dyplom licencjata pielęgniarstwa/położnictwa): przez co najmniej trzy kolejne lata w okresie pięciu lat poprzedzających wydanie
zaświadczenia;
b) w przypadku osób posiadających dokument potwierdzający posiadanie kwalifikacji pielęgniarki/położnej potwierdzający ukończenie
kształcenia pomaturalnego w medycznych szkołach zawodowych (dyplom pielęgniarki albo pielęgniarki dyplomowanej/dyplom położnej): przez co najmniej pięć kolejnych lat w okresie siedmiu lat poprzedzających wydanie świadectwa.
Wymienione wyżej czynności muszą obejmować pełną  odpowiedzialność za planowanie, organizowanie i sprawowanie opieki nad pacjentem.
/ strona 20 Dyrektywy /

Ponadto Dyrektywa 2005/36WE stwierdza, że Państwa członkowskie uznają dokumenty potwierdzające posiadanie kwalifikacji pielęgniarki/położnej wydane w Polsce, które ukończyły kształcenie przed l maja 2004 r. nawet jeżeli dokumenty te nie spełniają minimalnych wymogów kształcenia (co najmniej trzy lata lub 4600 godzin), potwierdzonych uzyskaniem tytułu "licencjata", jeżeli zostały one uzyskane na podstawie specjalnego programu kształcenia, określonego w art. 11 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw (Dziennik Ustaw z dnia 30 kwietnia 2004 r., nr 92, póz. 885) oraz rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 11 maja 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków prowadzenia studiów zawodowych na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo przeznaczonych dla pielęgniarek i położnych posiadających świadectwo dojrzałości i będących absolwentami liceów medycznych oraz medycznych szkół zawodowych kształcących w zawodzie pielęgniarki i położnej (Dziennik Ustaw z dnia 13 maja 2004 r., nr 110, póz. 1170), czyli absolwentom tzw. studiów pomostowych.
/ strona 21 Dyrektywy /

NA ZASADZIE OGÓLNEGO SYSTEMU
/ strona 10 Dyrektywy /

Aby umożliwić obywatelom Unii Europejskiej pracę w kraju członkowskim UE bez konieczności przekwalifikowania został wprowadzony Ogólny System Wzajemnej Uznawalności Kwalifikacji Zawodowych.W przypadku kiedy osoba ubiegająca się o uznanie kwalifikacji nie może wykazać się dokumentami potwierdzającymi minimalne wymogi kształcenia (co najmniej trzy lata lub 4600 godzin) dana osoba może wystąpić o uznanie kwalifikacji na zasadach ogólnych. Państwo Członkowskie może wymagać od wnioskodawcy odbycia stażu adaptacyjnego trwającego nie dłużej niż trzy lata lub przystąpienie do testu umiejętności/ strona 12 Dyrektywy /. Dotychczas zasady ogólnego systemu uznawania kwalifikacji zawodowych dotyczące zawodów pielęgniarki i położnej regulowały Dyrektywy 89/48/EWG; 92/51/EWG. W związku z wejściem w życie Dyrektywy 2005/36WE w/w Dyrektywy formalnie zostały uchylone.  Dane teleadresowe oraz linki do stron internetowych ośrodków koordynujących prace  Ogólnego Systemu Wzajemnej Uznawalności Kwalifikacji Zawodowych w
krajach Unii Europejskiej zamieszczono na stronie Komisji Europejskiej.

Mariusz Mielcarek

Zobacz także:

Uznawanie kwalifikacji w krajach UE i Polsce

Komentarze

Oceń artykuł

Średnia ocen: 0 / 5. Ilość głosów: 0

Bądź pierwszym, który oceni wpis

8146 artykułów

O autorze

Czynny zawodowo specjalista w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej terapii. Były członek Okręgowej i Naczelnej Izby oraz delegat na Zjazd Krajowy samorządu zawodowego. Założyciel Ogólnopolskiego Portalu oraz Gazety Pielęgniarek i Położnych.
Artykuły
Zobacz także
Aktualności

Zarządzanie w ochronie zdrowia – rozwijaj się na studiach podyplomowych

2 min czytania
Chcesz w przyszłości zająć się zarządzaniem jednostką leczniczą albo podmiotem działającym w sektorze ochrony zdrowia? Jako pielęgniarka masz już cenne doświadczenie w…
AktualnościNie dla ustawy OZZPiPNowa siatka płacOdszkodowania dla pielęgniarek LMPielęgniarki z mgr pozywają szpitaleWynagrodzenia pielęgniarek

Związek pielęgniarek zapomniał o pielęgniarkach na umowach cywilnoprawnych?

2 min czytania
Sprawa wynagrodzeń pielęgniarek na umowach cywilno-prawnych… Do sejmowej komisji zdrowia wpłynęła petycja w sprawie „zmiany art. 5 ustawy z dnia 8 czerwca…
AktualnościNormy zatrudnieniaPielęgniarka - statystyki

Liczba pielęgniarek – MZ: stanu równowagi nie osiągniemy w ciągu najbliższego roku, czy pewnie i dwóch…

2 min czytania
Ministerstwo zdrowia o liczebności kadry pielęgniarskiej… W dniu 19 marca 2024 roku sejmowa podkomisja stała do spraw organizacji ochrony zdrowia rozpatrzyła informację…
Komentarze