Zarówno stomatolog, jak i chirurg stomatolog to specjaliści dbający o zdrowie i estetykę naszego uśmiechu. Artykuł wyjaśnia, kiedy należy udać się do chirurga stomatologa i czym różni się jego praca od pracy zwykłego stomatologa. Chirurg szczękowy natomiast jest specjalistą, który zajmuje się bardziej złożonymi problemami w obrębie jamy ustnej i twarzoczaszki.

Chirurg stomatolog a chirurg szczękowo-twarzowy: Jakie są różnice?

 Często używa się tych terminów zamiennie, jednak to błąd. Chirurg stomatolog to lekarz dentysta, który ukończył specjalizację z chirurgii stomatologicznej. Zajmuje się on szerokim zakresem zabiegów w obrębie jamy ustnej, takich jak:

• Ekstrakcje zębów, w tym skomplikowane usunięcia zębów zatrzymanych, na przykład problematycznych ósemek. Choć to pierwsze skojarzenie z chirurgiem stomatologiem, to tylko wierzchołek góry lodowej.

• Leczenie ropni i innych stanów zapalnych, które wymagają interwencji chirurgicznej, takiej jak nacięcie tkanek miękkich.

• Resekcja wierzchołka korzenia, czyli usunięcie chorej części korzenia zęba, aby uratować go przed całkowitą ekstrakcją.

• Chirurgia periodontologiczna, w tym leczenie recesji dziąseł, które polega na odbudowie utraconej tkanki dziąsłowej w celu poprawy estetyki i funkcji.

• Usuwanie zmian patologicznych z jamy ustnej, takich jak torbiele, brodawczaki czy nadziąślaki.

• Zabiegi przygotowujące do leczenia protetycznego i implantologicznego, takie jak odbudowa kości (augmentacja), która zanikła w wyniku utraty zębów. Dzięki temu możliwe jest stabilne osadzenie implantów.

Wspomniane implanty zębowe to tytanowe lub cyrkonowe śruby wszczepiane w kość, które zastępują korzeń brakującego zęba. Na nich osadza się korony, mosty lub protezy, co pozwala na pełne przywrócenie funkcji żucia i estetyki uśmiechu. Proces implantacji jest złożony i wymaga precyzyjnej diagnostyki, często z wykorzystaniem tomografii komputerowej szczęki i żuchwy (CBCT), która dostarcza trójwymiarowego obrazu kości.

Natomiast chirurg szczękowo-twarzowy to lekarz, który ukończył studia medyczne, a następnie specjalizację z chirurgii szczękowo-twarzowej. Jego zakres działania jest znacznie szerszy niż chirurga stomatologa i obejmuje całą okolicę twarzowo-czaszkową. Chirurdzy szczękowo-twarzowi wykonują skomplikowane operacje związane z urazami twarzy, nowotworami jamy ustnej i twarzy, wadami rozwojowymi, a także dużymi zabiegami rekonstrukcyjnymi. Mogą zajmować się również bardziej złożonymi przypadkami ortognatycznymi (korygującymi wady zgryzu wymagające operacji na kościach szczęki i żuchwy). W pewnym sensie chirurgia stomatologiczna jest częścią chirurgii szczękowo-twarzowej, jednak w praktyce są to dwie odrębne specjalizacje.

Kiedy udać się do chirurga szczękowego?

Choć chirurdzy stomatolodzy radzą sobie z wieloma problemami w obrębie jamy ustnej, istnieją sytuacje, w których konieczna jest interwencja chirurga szczękowo-twarzowego. W Krakowie, podobnie jak w innych dużych miastach, znajdziesz placówki, które oferują specjalistyczne usługi chirurgii szczękowo-twarzowej.

Oto kilka przykładów problemów, z którymi warto zgłosić się do chirurga szczękowo-twarzowego:

• Poważne urazy twarzoczaszki – złamania kości szczęki, żuchwy, kości jarzmowej czy nosa, które często wymagają operacji i zespolenia odłamów kostnych.

• Nowotwory jamy ustnej i twarzy – diagnostyka i leczenie operacyjne zmian nowotworowych, zarówno łagodnych, jak i złośliwych. Chirurdzy szczękowo-twarzowi specjalizują się w usuwaniu guzów i rekonstrukcji tkanek po ich usunięciu.

• Wady wrodzone i rozwojowe twarzoczaszki – na przykład rozszczepy wargi i podniebienia, prognatyzm (nadmierne wysunięcie żuchwy) czy retrognatyzm (cofnięcie żuchwy), które mogą wymagać skomplikowanych operacji ortognatycznych.

• Choroby stawów skroniowo-żuchwowych – w przypadkach, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi efektów, chirurgia szczękowo-twarzowa może być konieczna do rozwiązania problemów z bólem, trzaskami czy ograniczeniem ruchomości stawów.

• Ciężkie infekcje i stany zapalne – rozległe ropnie, przetoki, czy inne infekcje, które rozprzestrzeniają się poza jamę ustną i wymagają kompleksowego leczenia chirurgicznego.

• Niewydolność oddechowa spowodowana wadami anatomicznymi – w niektórych przypadkach wady w budowie szczęki lub żuchwy mogą prowadzić do problemów z oddychaniem, zwłaszcza podczas snu (np. bezdech senny). Chirurg szczękowo-twarzowy może przeprowadzić operacje poprawiające drożność dróg oddechowych.

• Bardzo skomplikowane i rozległe zabiegi implantologiczne – chociaż implanty są domeną chirurgów stomatologów, w przypadku znacznego zaniku kości, konieczności przeszczepów kości z innych części ciała (np. z talerza biodrowego) czy bardzo nietypowych warunków anatomicznych, do zabiegu może być zaangażowany chirurg szczękowo-twarzowy.

Warto pamiętać, że proces diagnostyczny w chirurgii szczękowo-twarzowej jest często bardziej rozbudowany i może obejmować nie tylko pantomogram i tomografię komputerową, ale także inne badania obrazowe, takie jak rezonans magnetyczny (MRI). W przypadku nagłych urazów czy stanów zagrożenia życia, chirurdzy szczękowo-twarzowi często pracują w ramach zespołów ratunkowych w szpitalach.

Podsumowując, jeśli masz problem stomatologiczny, który wykracza poza zakres podstawowego leczenia zachowawczego, z pewnością warto skonsultować się z chirurgiem stomatologiem. Natomiast w przypadku bardziej złożonych problemów dotyczących twarzoczaszki, takich jak poważne urazy, wady wrodzone, czy choroby nowotworowe, to chirurg szczękowo-twarzowy będzie właściwym specjalistą. W Krakowie dostęp do wysoko wykwalifikowanych specjalistów w obu dziedzinach jest szeroki, co pozwala na skuteczne i kompleksowe leczenie nawet najbardziej skomplikowanych przypadków.