Panie w czepkach z samorządu: tytuł kolumny: „Grupy zawodowe według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku” należy zmienić na: „Grupy zawodowe według kwalifikacji posiadanych na zajmowanym stanowisku”. Co na to minister zdrowia?

24 lipca 2018 roku

Zobacz najnowszą wersję (z dnia 18 lipca) ustawy o najniższych wynagrodzeniach zasadniczych, którą pani Józefa Szczurek-Żelazko przesłała na dzisiejsze posiedzenie rządu.

Zobacz ostatnią wersję ustawy o najniższych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia

W ramach konsultacji społecznych do projektu nowelizacji ustawy o najniższych wynagrodzeniach zasadniczych wniesiono między innymi poniższe uwagi:

Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych:

W załączniku do projektowanej ustawy proponujemy tytuł kolumny drugiej: „Grupy zawodowe według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku” zmienić na: „Grupy zawodowe według kwalifikacji posiadanych na zajmowanym stanowisku”. 

Zasadnym jest dokonanie zmiany tytułu na: „Grupy zawodowe według kwalifikacji posiadanych na zajmowanym stanowisku”, gdyż nie chodzi tu o kwalifikacje „wymagane na danym stanowisku”, a kwalifikacje „posiadane” przez danego pracownika. Dla przykładu - pielęgniarka lub położna posiadająca tytuł magistra i tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia, powinna mieć przypisany współczynnik 1,05 — bez względu na zajmowane rzeczywiście (faktycznie) stanowisko, niezależnie czy wymagany jest tytuł magistra i specjalizacja. 

W tym zakresie w praktyce pojawiły się ze strony pracodawców interpretacje odmienne. Zdarzają się przypadki, iż tytuł specjalisty nie jest przez pracodawcę uwzględniany, ponieważ pracodawca uważa, że na danym stanowisku pracy nie jest przydatna wiedza i umiejętności wynikające z określonej specjalizacji. Część pracodawców próbuje interpretować Tabelę w odniesieniu do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami, poszukując tam kwalifikacji „wymaganych na danym stanowisku”. 

Powyższe interpretacje wydają się oczywiście błędne, przy uwzględnieniu okoliczności, że odwołanie się do ustawy o działalności leczniczej i wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami z dnia 20 lipca 2011 r. jest bezpodstawne, chociażby z uwagi na okoliczność, że w odniesieniu do pielęgniarek, położnych (wyłączając kadrę kierowniczą) w cytowanym rozporządzeniu nie istnieją stanowiska, na których bezwzględnie wymagany jest „tytuł magistra i specjalizacja” Istnieją bowiem alternatywne wymogi kwalifikacyjne. Mając na uwadze fakt, iż obecne kształcenie pielęgniarek i położnych odbywa się na poziomie szkół wyższych i do systemu ochrony zdrowia wchodzą pielęgniarki i położne z wyższym wykształceniem, co najmniej z tytułem zawodowym licencjata pielęgniarstwa, licencjata położnictwa. 

Nie ma możliwości dowolnej interpretacji przepisów, jeżeli wprost z aktów prawnych wynika, iż pielęgniarka, położna powinna posiadać tytuł specjalisty na zajmowanym stanowisku, np. pielęgniarka, położna wchodząca w skład zespołu kontroli zakażeń szpitalnych zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 27 maja 2010 roku  w sprawie kwalifikacji członków zespołu kontroli zakażeń szpitalnych (t.j. Dz. U. z 2014r., poz. 746). 

Jednakże na przykład ustawa z dnia 27 października 2017 roku o podstawowej opiece zdrowotnej (Dz. U. z 2017r., poz. 2217) wprowadza możliwość wymagań kwalifikacyjnych do wyboru: uzyskanie tytułu specjalisty lub ukończenie kursu kwalifikacyjnego lub tytuł zawodowy magistra pielęgniarstwa lub magistra położnictwa. W takim przypadku pielęgniarka, posiadająca tytuł zawodowy magistra pielęgniarstwa i kurs kwalifikacyjny i specjalizację może być różnie zaszeregowana przez pracodawcę: w grupie 9 – bo posiada kurs kwalifikacyjny lub w grupie 8 – bo posiada specjalizację lub tytuł magistra, albo w grupie 7 – bo posiada i tytuł magistra i specjalizację. 

Podobna sytuacja ma miejsce na przykład: w odniesieniu do kwalifikacji pielęgniarek systemu, pielęgniarek anestezjologicznych. Pamiętać należy, iż na drodze legislacyjnej jest projekt zmiany rozporządzenia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego, w którym wskazuje się w poszczególnych oddziałach etaty pielęgniarek i położnych z posiadanymi kwalifikacjami: ukończeniem kursu kwalifikacyjnego lub specjalizacją w danej dziedzinie pielęgniarstwa. Do której grupy pracodawca zaszereguje pielęgniarkę, jeżeli będzie ta osoba miała specjalizację i magistra pielęgniarstwa: znów pracodawca będzie miał wybór grupę 7 lub 8. 

Mając na uwadze rozbieżności interpretacyjne, zasadnym jest wprowadzenie zmiany tytułu kolumny drugiej w Tabeli Współczynniki pracy na proponowane, które będzie uwzględniało posiadane wykształcenie i kwalifikacje. 

Proponowana zmiana pozwoli na możliwość wynagradzania pielęgniarek i położnych zgodnie z obecnymi kwalifikacjami, tym samym na promowanie doskonalenia zawodowego w różnych rodzajach kształcenia podyplomowego, mając na uwadze ustawowy obowiązek aktualizacji wiedzy i podnoszenia kwalifikacji zawodowych. 

Promowanie dokształcania zawodowego pielęgniarek i położnych nabiera szczególnego znaczenia w sytuacji dramatycznego ich braku w podmiotach leczniczych. Ustawodawca świadomy powyższego powinien przygotowywać rozwiązania mające na celu promowanie zawodu pielęgniarki, położnej, dzięki którym uczniowie chcieliby studiować na tych kierunkach, a ich absolwenci – podejmować pracę w tym zawodzie. 

Jakie stanowisko w sprawie powyższych propozycji zajęło ministerstwo zdrowia:

Proponuje się nie uwzględnić. 

Najniższe wynagrodzenie zasadnicze przysługuje pracownikom objętym ustawą z dnia 8 czerwca 2017 r. w wysokości uzależnionej od zakresu obowiązków wykonywanych na określonym stanowisku pracy, nie zaś jedynie od kwalifikacji posiadanych przez pracownika.
Przepisy ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. nie wyłączają ogólnego uprawnienia pracodawcy do kształtowania wysokości wynagrodzenia w taki sposób, aby odpowiadało ono rodzajowi wykonywanej pracy, kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy.

Wybrał: Mariusz Mielcarek