List otwarty do Ministra Zdrowia

Publikujemy poniżej list otwarty skierowany do Ministra Zdrowia, który zwraca uwagę na problem systemowego nierównego traktowania części grupy zawodowej pielęgniarek, którego skutkiem jest pogłębiające się poczucie marginalizacji pielęgniarek, które kwalifikacje zawodowe uzyskały w poprzednim systemie kształcenia. Dokument stanowi ważny głos w debacie publicznej o jakości opieki zdrowotnej i konieczności zapewnienia równości w wynagradzaniu oraz warunkach pracy personelu medycznego.

Warszawa, dnia 04 września 2025 r.

Kancelaria Tokarska, Kretowicz Sp.k.
ul. Krucza 16/22, I piętro
00 – 526 Warszawa
adres e-mail: [email protected]

Sz. P. Jolanta Sobierańska – Grenda
Minister Zdrowia
ul. Miodowa 15,
00-952 Warszawa

LIST OTWARTY

Szanowna Pani Minister,
Działając jako pełnomocnicy procesowi pielęgniarek i położnych w licznych postępowaniach sądowych dotyczących nierównego traktowania części grupy zawodowej w zakresie ustalanych wynagrodzeń zasadniczych, pragniemy zwrócić uwagę na problem o fundamentalnym znaczeniu dla sprawiedliwości społecznej, praworządności i stabilności systemu ochrony zdrowia w Polsce. Nasz list dotyczy nierówności płacowych, które wciąż dotykają pielęgniarki, w związku z aktualnym brzmieniem przepisów ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego pracowników wykonujących zawody medyczne.

W założeniu przywołana ustawa miała wprowadzić transparentne, sprawiedliwe i przewidywalne zasady kształtowania wynagrodzeń pracowników medycznych. Niestety, rzeczywistość pokazuje, że w praktyce przepisy te stały się źródłem poważnych nierówności w środowisku pielęgniarskim.

Mechanizm przypisywania pracowników do poszczególnych grup w siatce płac prowadzi do sytuacji, w której osoby wykonujące tożsame obowiązki, ponoszące identyczną odpowiedzialność i pracujące w tych samych warunkach, otrzymują wynagrodzenia zasadnicze o znacząco różnej wysokości. Różnice te wynikają nie z faktycznego nakładu pracy, lecz z arbitralnych kryteriów formalnych – takich jak poziom wykształcenia czy data jego uzyskania – które nie zawsze przekładają się na realne kompetencje w codziennej praktyce zawodowej.

Rozwiązania przyjęte w ustawie z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego pracowników wykonujących zawody medyczne (Dz.U.2022.2139 tj.. z dnia 2022.10.19) od lat budzą zastrzeżenia. I choć celem tych przepisów było uporządkowanie i podniesienie wynagrodzeń w ochronie zdrowia, w praktyce stała się one źródłem dalszych nierówności, szczególnie w odniesieniu do części grupy zawodowej pielęgniarek i położnych.

W świetle najnowszych regulacji – obowiązujących od 1 lipca 2025 r. – różnice płacowe pomiędzy pielęgniarkami nadal pozostają znaczące. Z nowej siatki płac wynika bowiem, że:

• pielęgniarki z tytułem magistra i specjalizacją (grupa 2, współczynnik 1,29) otrzymują wynagrodzenie zasadnicze 10 554,42 zł brutto,
• pielęgniarki z tytułem magistra lub wyższym wykształceniem (studia I stopnia) i specjalizacją lub z wykształceniem średnim i specjalizacją (grupa 5, współczynnik 1,10) – otrzymują wynagrodzenie zasadnicze 8 345,35 zł brutto
• pielęgniarki ze średnim wykształceniem bez specjalizacji (grupa 6, współczynnik 1,02) – otrzymują wynagrodzenie zasadnicze 7 690,82 zł brutto.

Choć zmiana ta formalnie podniosła wynagrodzenia, to w praktyce utrwaliła, a nawet pogłębiła nierówności. Różnica pomiędzy grupą 2 a grupą 6 wynosi obecnie blisko 2 900 zł brutto miesięcznie, mimo że w codziennej praktyce osoby z tych grup wykonują tożsame obowiązki.

Taki stan rzeczy pozostaje w jaskrawej sprzeczności z podstawowymi normami konstytucyjnymi. W szczególności, należy zwrócić uwagę na:

• art. 32 Konstytucji RP, który gwarantuje równość wobec prawa i zakazuje dyskryminacji w życiu społecznym, politycznym i gospodarczym. Obecne zróżnicowanie wynagrodzeń pielęgniarek, które wykonują identyczne obowiązki, narusza ten przepis.
• art. 66 ust. 2 Konstytucji RP, który stanowi, że pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę. Godziwość ta nie może być zapewniona w sytuacji, gdy osoby pełniące tę samą rolę zawodową traktowane są odmiennie w zakresie otrzymywanego wynagrodzenia.

W efekcie pielęgniarki – będące trzonem systemu ochrony zdrowia – czują się nie tylko deprecjonowane, ale i dyskryminowane w ramach własnej grupy zawodowej.

Nierówne traktowanie w obszarze wynagrodzeń niesie poważne konsekwencje zarówno dla samych pielęgniarek, jak i dla całego systemu opieki zdrowotnej:

• Demotywacja i poczucie niesprawiedliwości – pielęgniarki, które widzą rażące różnice w płacach przy identycznych obowiązkach, tracą poczucie sensu i wartości swojej pracy.
• Migracja zawodowa – brak spójnej i sprawiedliwej polityki płacowej skłania pielęgniarki do poszukiwania pracy za granicą lub poza sektorem publicznym, co pogłębia zauważalne niedobory kadrowe występujące w placówkach publicznej ochrony zdrowia;
• Destabilizacja systemu ochrony zdrowia – nierówności płacowe zwiększają rotację personelu, co negatywnie wpływa na ciągłość i jakość opieki nad pacjentami.
• Rosnąca liczba sporów sądowych – brak systemowych rozwiązań generuje konieczność indywidualnego dochodzenia praw, poprzez złożenie do Sądu Pracy powództwa o odszkodowanie, co obciąża zarówno pielęgniarki, placówki medyczne, jak i wymiar sprawiedliwości oraz budżet państwa.

Szanowna Pani Minister, niniejszy list stanowi apel o przywrócenie elementarnej sprawiedliwości i poszanowania praw konstytucyjnych osób, które każdego dnia dźwigają ogromną odpowiedzialność za życie i zdrowie pacjentów. Wyrażamy nadzieję, że Ministerstwo Zdrowia podejmie niezwłoczne działania naprawcze i włączy przedstawicieli środowiska pielęgniarskiego w prace legislacyjne. Tylko w ten sposób możliwe będzie przywrócenie zaufania do państwa i budowa systemu opieki zdrowotnej opartego na sprawiedliwości, równości i wzajemnym szacunku.

Z poważaniem,
r.pr. Paulina Partyka
r.pr. Jacek Tokarski
adw. Jan Kretowicz

Kancelaria Tokarska, Kretowicz aktywnie działa w obronie praw pielęgniarek specjalizując się w sprawach dotyczących naruszeń zasady równego traktowania i dyskryminacji zawodowej.

Kancelaria od lat wspiera środowiska medyczne w dochodzeniu sprawiedliwego traktowania, przygotowując analizy prawne, reprezentując pielęgniarki w postępowaniach sądowych oraz inicjując działania o charakterze systemowym.

Działalność kancelarii stanowi przykład konsekwentnej walki o równość w miejscu pracy i ochronę praw osób wykonujących zawody zaufania publicznego. W kontekście listu otwartego, zaangażowanie Kancelarii Tokarska Kretowicz potwierdza, że problem nierównego traktowania pielęgniarek nie jest jedynie kwestią środowiskową, lecz wyzwaniem o wymiarze społecznym, wymagającym pilnych działań legislacyjnych i organizacyjnych.