Żylaki odbytu to często spotykane i wstydliwe schorzenie. Początkowo mogą one nie dawać objawów lub wywoływać jedynie niewielkie dolegliwości. Problem pojawia się wtedy, gdy choroba hemoroidalna powoduje znaczny dyskomfort – zwłaszcza podczas siedzenia. Może to być szczególnie uciążliwe dla osób, które na co dzień pracują w pozycji siedzącej. Jak poradzić sobie z dyskomfortem wywoływanym żylakami odbytu, gdy praca zmusza do długotrwałego siedzenia? O tym w artykule.

Hemoroidy – czym są i jak się objawiają?

Hemoroidy, zwane również guzkami krwawniczymi, to fizjologiczne struktury, znajdujące się w  kanale odbytu. Przypominają poduszeczki naczyniowe, w których gromadzi się krew, co uszczelnia odbyt i pomaga w regulacji oddawania gazów oraz stolca. 

Problem zaczyna się w momencie, gdy nie może ona swobodnie odpłynąć. Hemoroidy powiększają się i przestają opróżniać w trakcie defekacji, co powoduje uszkodzenia pokrywającego je nabłonka i rozwój stanu zapalnego.

W efekcie pojawiają się objawy, takie jak^[1]:

• krwawienie z odbytu (krew widoczna na stolcu lub na papierze toaletowym).
• świąd i pieczenie w okolicy odbytu,
• dyskomfort przy wypróżnianiu,
• uczucie niepełnej defekacji,

Stan ten nazywany jest chorobą hemoroidalną lub potocznie żylakami odbytu. Nieleczony może prowadzić do zaostrzenia dolegliwości i pojawienia się nowych np. dyskomfortu w trakcie siedzenia.

Wpływ siedzenia na hemoroidy

Długotrwałe siedzenie jest jednym z czynników, które mogą zwiększyć ryzyko choroby hemoroidalnej. 

Podczas siedzenia dochodzi bowiem do rozciągania delikatnych struktur okolic odbytu i długotrwałego ucisku na te miejsca, co w konsekwencji może prowadzić do ich osłabienia. Szczególnie osłabienie ścian naczyń krwionośnych w tej strefie może skutkować zwiększonym ryzykiem wystąpienia patologii w obrębie guzków krwawniczych. 

Gdy ściany naczyń utracą swoją elastyczność, może dojść do utrudnienia w opróżnianiu hemoroidów z krwi i jej zalegania, oraz stanu zapalnego co jest główną przyczyną występowania dolegliwości.

Z tego powodu osoby prowadzące siedzący tryb życia, a także pozostające w pozycji siedzącej podczas pracy (np. pracownicy biurowi czy kierowcy zawodowi) są w grupie ryzyka częstszego występowania żylaków odbytu^[2].

Jak siedzieć przy hemoroidach?

Żylaki odbytu mogą skutecznie obniżyć komfort życia codziennego, zwłaszcza u osób, które pozostają przez sporą część dnia w pozycji siedzącej. Można jednak zastosować proste metody, by zmniejszyć natężenie odczuwalnych dolegliwości oraz ograniczyć ryzyko ich wystąpienia u osób szczególnie narażonych. Co należy zrobić?

Wstawaj z krzesła jak najczęściej

Częste przerwy od siedzenia to podstawa profilaktyki przeciw hemoroidom. Długotrwałe siedzenie na krześle, fotelu czy podłodze to jeden z czynników występowania choroby, ze względu na występujące w tej pozycji napięcia w okolicy odbytu, które mogą sprzyjać powstawaniu hemoroidów w ogóle, jak i zaogniać dolegliwości wynikające z już istniejących żylaków odbytu^[3].

Dlatego warto każdą możliwą chwilę poświęcić na to, by wstać od biurka i przespacerować się chwilę. Okazją może być spacer do kuchni po kawę czy wyjście do toalety.

W niektórych biurach coraz popularniejsze są biurka stojące, pod którymi dodatkowo znajduje się bieżnia. To świetny sposób nie tylko dla złagodzenia dolegliwości choroby hemoroidalnej, ale także dla wyrobienia codziennej puli kroków i utrzymania prawidłowej wagi.

Zwróć uwagę na pozycję

Rozwiązaniem dolegliwości związanych z żylakami odbytu będzie zmiana pozycji siedzącej. Można to uzyskać za pomocą podnóżka, który wymusza przygięcie nóg, dzięki czemu wpływa na zmniejszenie nacisku w okolicy odbytu i ogranicza rozciąganie jego delikatnych struktur. 

Dzięki temu pozwala ograniczyć dyskomfort^[4]. Przy braku podnóżka podobny efekt można uzyskać poprzez podniesienie ud za pomocą zwiniętego koca, ręcznika lub poduszki ułożonej w rulon.

Zadbaj o odpowiednie ubranie

Obcisłe jeansy czy wąskie garsonki mogą wpływać na odczuwane dolegliwości. Dlatego cierpiący na hemoroidy powinny wybierać luźniejsze ubranie, które nie krępuje ruchów ani nie wywiera dodatkowego nacisku na okolice odbytu i pośladków podczas stania lub siedzenia. 

Szczególną uwagę warto zwrócić na bieliznę. Powinna ona być dopasowana, ale niezbyt obcisła, dodatkowo wykonana z naturalnych, przewiewnych materiałów, które wchłaniają pot i dzięki temu zmniejszają podrażnienia wrażliwych okolic.

Przy siedzącej pracy warto również ograniczyć późniejsze siedzenie na kanapie w domu. Zamiast zalegania na kanapie lepiej jest wybrać się na spacer czy np. poprasować, przestępując przy tym z nogi na nogę. 

Warto mieć także pod ręką preparaty działające łagodząco i leczniczo na żylaki odbytu. Lek Procto-Glyvenol® zawiera miejscowo znieczulającą lidokainę oraz działający korzystnie na uszkodzone naczynia krwionośne w obrębie hemoroidów i tribenozyd, dzięki czemu może pomóc w łagodzeniu dolegliwości i leczeniu hemoroidów

Artykuł zawiera informacje na temat:

• Leków dostępnych bez recepty:

Nazwa produktu leczniczego: (A) Procto-Glyvenol, 400 mg + 40 mg, czopki. (B) Procto-Glyvenol, (50 mg + 20 mg)/g, krem doodbytniczy. Nazwa powszechnie stosowana substancji czynnej: (A) Tribenozyd (Tribenosidum), lidokaina (Lidocainum). (B) Tribenozyd (Tribenosidum), lidokainy chlorowodorek (Lidocaini hydrochloridum). Dawka substancji czynnej: (A)1 czopek zawiera 400 mg tribenozydu (Tribenosidum) i 40 mg lidokainy (Lidocainum). (B) 1 g kremu doodbytniczego zawiera 50 mg tribenozydu (Tribenosidum) i 20 mg lidokainy chlorowodorku (Lidocaini hydrochloridum). Postać farmaceutyczna: (A) Czopki. Żółtawobiałe, stożkowatego kształtu czopki, jednolite, bez pęknięć, lekko tłuste, niemiękkie. (B) Krem doodbytniczy. Biały, jednorodny krem o słabym, charakterystycznym zapachu. Wskazania do stosowania: (A, B)Miejscowe leczenie zewnętrznych i wewnętrznych hemoroidów. Podmiot odpowiedzialny: (A, B)Recordati Ireland Ltd., Raheens East, Ringaskiddy, Co. Cork, Irlandia.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

PL-PROCTG-0063

Bibliografia:

1. Hemorrhoids – common ailment among adults causes & treatment: A review: Gami et al. Int J Pharm Pharm Sci, Vol 3, Suppl 5, 5-12
2. Abadiyah, I., Soemarko, D. S., Wibowo, S., & Roestam, A. (2021). The influence of sitting work position and sitting time for the risk of hemorrhoid in female production workers at the hand-rolled cigarette factory. The Indonesian Journal of Community and Occupational Medicine, 1(1), 3-14.
3. Best Sitting Position For Hemorrhoids – Pristyn Care [na:] „Pristyn Care”, https://www.pristyncare.com/blog/best-sitting-position-for-hemorrhoids-pc0113/, 13 maja 2020 r., dostęp 13.01 2025 r
4. 6 Drug-Free Ways to Ease Hemorrhoids [na:] „Verywell Health”, https://www.verywellhealth.com/coping-with-hemorrhoids-1944929, 2015 r., dostęp 13.01 2025 r