Zgodnie z ustawą o państwowym ratownictwie medycznym Ratownik – to osoba, która jest zatrudniona lub pełniąca służbę w jednostkach współpracujących z systemem (straż pożarna, jednostki podległe właściwemu ministrowi do spraw wewnętrznych i ministrowi obrony narodowej oraz społeczne organizacje ratownicze), posiadająca ważne zaświadczenie o ukończeniu kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy i uzyskała tytułu ratownika. Dotyczy to żołnierzy, policjantów, strażaków zawodowych i ochotniczych oraz członków GOPR, TOPR ( 1500 osób), WOPR (60 tys. osób). Program takiego kursu będzie musiał być zgodny z ramowym programem kursu określonym w rozporządzeniu ministra zdrowia z dnia 19 marca 2007 roku w sprawie kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy. Natomiast program takiego kursu każdorazowo ma zatwierdzać wojewoda. Przeciwnicy takiego rozwiązania stwierdzali, że ’uważamy, że to jest nieuzasadniony wymóg, ponieważ program kursu kwalifikowanej pierwszej pomocy ocenia i zatwierdza minister zdrowia. To jest domena ministra zdrowia, po co ma to powtarzać wojewoda? Nie rozumiemy tego zapisu i uważamy że on jest zbyt daleko idący’. Koszty szkoleń w zakresie zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy będzie ponosił ten, kto nadzoruje i przeprowadza szkolenia, a więc w przypadku wojska – minister obrony narodowej, a w przypadku innych służb minister spraw wewnętrznych i administracji. Art. 57 ustawy stanowi, że: „z dniem wejścia w życie ustawy ratownicy jednostek współpracujących z systemem, o których mowa w art. 15, stają się ratownikami w rozumieniu niniejszej ustawy”. Zatem wszyscy ci, którzy są w systemie, pozostaną w nim. Spore kontrowersje wzbudzało ponoszenie przez społeczne organizacje ratownicze kosztów kursów w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy. Sygnalizowano, organizacje te nie wytrzymają takiego obciążenia finansowego.
Lekarz i pielęgniarka systemu oraz ratownik medyczny wykonywać będą medyczne czynności ratunkowe, natomiast ratownik kwalifikowaną pierwszą pomoc. W ramach tej kwalifikowanej pierwszej pomocy ratownik będzie wykonywał następujący zakres czynności:
1) resuscytację krążeniowo-oddechową, bezprzyrządową i przyrządową, z podaniem tlenu oraz zastosowaniem według wskazań defibrylatora zautomatyzowanego;
2) tamowanie krwotoków zewnętrznych i opatrywanie ran;
3) unieruchamianie złamań i podejrzeń złamań kości oraz zwichnięć;
4) ochronę przed wychłodzeniem lub przegrzaniem;
5) prowadzenie wstępnego postępowania przeciwwstrząsowego poprzez właściwe ułożenie osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, ochronę termiczną osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego;
6) stosowanie tlenoterapii biernej;
7) ewakuację z miejsca zdarzenia osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego;
8) wsparcie psychiczne osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego;
9) prowadzenie wstępnej segregacji medycznej.
Ustawa nakłada na ratowników obowiązek aktualizacji wiedzy w tym zakresie ratownictwa.
Mariusz Mielcarek
