Interpelacja do ministra zdrowia w sprawie złej sytuacji zawodowej pielęgniarek i położnych
Szanowny Panie Ministrze! Jak powszechnie wiadomo sytuację zawodową pielęgniarek i położnych ocenia się jako trudną. Personel medyczny boryka się z problemami i barierami w życiu zawodowym, ponieważ zakłady pracy nie są zainteresowane jego rozwojem. Pielęgniarki często nie mogą wprowadzać zmian, które ich zdaniem byłyby korzystniejsze w zakresie organizacji pracy i standardów usług, borykają się także z brakiem sprzętu do pielęgnacji pacjenta, udogodnień, podnośników, materacy przeciwodleżynowych itp. Czyżby zawody pielęgniarki i położnej nadal nie miały szans na uznanie ich za ważne elementy w systemie ochrony zdrowia? Będąc w Unii Europejskiej, Polska ma najniższy wskaźnik zatrudnienia wśród lekarzy, pielęgniarek i położnych, a niskie zarobki oraz utrudniony dostęp do specjalizacji to dwa najczęstsze powody wyjazdu kadry medycznej z kraju. Może trudna sytuacja pielęgniarek i położnych była wynikiem niedostatecznego zaangażowania ze strony osób zarządzających?
W związku z powyższym proszę Pana Ministra o odpowiedź na następujące pytania:
1. Czy planowanie opieki nie powinno przebiegać zgodnie z procesem pielęgnowania zamiast skupiania się przez pielęgniarki na czynnościach administracyjno-porządkowych i wykonywaniu zabiegów terapeutycznych?
2. Czy nie najwyższy czas na podniesienie wynagrodzeń oraz prestiżu zawodowego pielęgniarek i położnych?
Z poważaniem
Poseł Mieczysław Marcin Łuczak
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia – z upoważnienia ministra – na interpelację w sprawie złej sytuacji zawodowej pielęgniarek i położnych
Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację Pana Posła Mieczysława Marcina Łuczaka, przekazaną przy piśmie znak: SPS-023-7731/07 z dnia 23 kwietnia 2007r., w sprawie trudnej sytuacji pielęgniarek i położnych uprzejmie proszę o przyjęcie wyjaśnień na pytania zawarte w interpelacji.
Odnosząc się do pytania pierwszego, uprzejmie informuję, iż obowiązek prowadzenia dokumentacji medycznej wynika z ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. 07.14.89) oraz wydanych na jej podstawie aktów wykonawczych. Realizowanie procesu pielęgnowania wiąże się z koniecznością prowadzenia określonej dokumentacji. Dzięki dokumentacji możliwe jest zebranie w jednym miejscu wszystkich danych o pacjencie. Pozwala to na lepsze poznanie problemów pielęgnacyjnych pacjenta, a przez to zaplanowanie takiej opieki, jakiej aktualnie wymaga. Ponadto należy wskazać, że planowanie i realizowanie opieki pielęgniarskiej oraz rodzaj zadań, jakie wykonują w zakładach opieki zdrowotnej pielęgniarki, są uzależnione m.in. od organizacji pracy, stylu zarządzania i przyjętych zasad współpracy w zespole diagnostycznym, terapeutyczno-pielęgnacyjnym.
Zadania wykonywane przez pielęgniarki wynikają z przepisów prawa oraz przyjętych procedur postępowania w danym zakładzie opieki zdrowotnej, w tym również z zapisów rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 2 września 1997 r. w sprawie zakresu i rodzaju świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych, wykonywanych przez pielęgniarkę samodzielnie, bez zlecenia lekarskiego, oraz zakresu i rodzaju takich świadczeń wykonywanych przez położną samodzielnie (Dz. U. 97.116.750).
W odpowiedzi na kolejne pytanie uprzejmie wyjaśniam, iż ustawa z dnia 22 lipca 2006 r. o przekazaniu środków finansowych świadczeniodawcom na wzrost wynagrodzeń (Dz. U. Nr 149, poz. 1076) określa zasady przekazania świadczeniodawcom środków na podwyższenie wysokości wynagrodzeń w 2006 i 2007 r. Określenie ustawowe okresu obowiązywania ww. regulacji nie oznacza, że po 2007 r. środki na podwyższenie wynagrodzeń zostaną wycofane z systemu. Ukształtowane w wyniku zastosowania ustawy wynagrodzenia będą mogły w roku 2008 i latach kolejnych być podwyższane w ramach wzrostu wartości kontraktów z NFZ (zmiana wyceny poszczególnych procedur, wartości punktów itd.).
Jednocześnie odnosząc się do zagadnień przedstawionych przez Pana Posła, związanych z problemami personelu medycznego, uprzejmie wyjaśniam, iż zakłady opieki zdrowotnej działają na podstawie przepisów zawartych w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej. Przedmiotowa ustawa określa zasady związane z organizacją i zarządzaniem zakładem opieki zdrowotnej. Należy tutaj podkreślić rolę dyrektora, od którego umiejętności menedżerskich zależy w dużej mierze prawidłowe funkcjonowanie placówki. Poprawa warunków pracy oraz tworzenie perspektyw rozwoju zawodowego w dużej części wynikają więc z rozwiązań organizacyjnych, przyjętych w danym zakładzie opieki zdrowotnej.
Równocześnie należy podkreślić, iż Minister Zdrowia w związku z przepisami ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. 57, 602, z późn. zm.) dofinansowuje z budżetu państwa szkolenia specjalizacyjne dla pielęgniarek i położnych. Dotychczas od 2003 r. zapewniono finansowanie specjalizacji dla 5872 pielęgniarek i położnych. Począwszy od 2003 r. limity miejsc szkoleniowych oraz kwota dofinansowania jednego miejsca szkoleniowego wykazują tendencję wzrostową. W roku 2007 limit miejsc szkoleniowych na specjalizację wynosi 1800, natomiast kwota dofinansowania jednego miejsca szkoleniowego to 4120 zł.
Z wyrazami szacunku
Podsekretarz stanu
Anna Gręziak
