Suchość pochwy to problem, który może dotyczyć kobiet w każdym wieku, choć najczęściej kojarzy się z okresem menopauzy [1]. Dolegliwość ta bywa źródłem dyskomfortu, a nawet bólu, co negatywnie wpływa na codzienne funkcjonowanie i życie intymne. Dlaczego dochodzi do suchości pochwy i jak można sobie z tym radzić? Oto najważniejsze informacje.

Przyczyny suchości pochwy

Najczęstszą przyczyną suchości pochwy są zmiany hormonalne, takie jak zmniejszenie stężenia estrogenów w okresie menopauzy. Jednak problem ten może wystąpić również u młodszych kobiet – np. w ciąży, podczas karmienia piersią, a nawet przed miesiączką.

Inne przyczyny to:

• stosowanie antykoncepcji hormonalnej, antybiotyków lub leków przeciwhistaminowych,
• infekcje intymne i niewłaściwa higiena, np. używanie drażniących kosmetyków,
• przewlekły stres, depresja i zmęczenie,
• choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca czy niedoczynność tarczycy,
• leczenie onkologiczne, np. chemioterapia czy radioterapia.

Warto także pamiętać, że styl życia, taki jak palenie papierosów czy nieodpowiednia dieta, może nasilać problem [1].

Jak rozpoznać suchość pochwy?

Suchość pochwy najczęściej objawia się świądem, pieczeniem oraz bólem, szczególnie podczas stosunku. Może pojawić się także zaczerwienienie warg sromowych, uczucie dyskomfortu przy oddawaniu moczu lub zwiększona podatność na infekcje. 

Te objawy są sygnałem, że błona śluzowa pochwy nie jest wystarczająco chroniona, co zwiększa ryzyko mikrouszkodzeń [2].

Suchość pochwy – kiedy skonsultować się z lekarzem?

Suchość pochwy to problem, z którym można skutecznie walczyć. Jeśli dolegliwości są uporczywe, wpływają na jakość życia lub nie ustępują mimo stosowania środków doraźnych, nie zwlekaj z wizytą u ginekologa. Specjalista pomoże Ci w znalezieniu przyczyny problemu i dobierze najlepsze rozwiązanie, które przywróci Ci komfort i zdrowie intymne.

Jak sobie radzić z suchością pochwy?

Leczenie suchości pochwy powinno być dostosowane do przyczyny problemu, dlatego ważne, aby skonsultować się z lekarzem. Jeśli dolegliwość wynika z zaburzeń hormonalnych, specjalista może zalecić terapię hormonalną, np. w postaci kremów dopochwowych, globulek lub hormonalnej terapii zastępczej, szczególnie u kobiet w okresie menopauzy.

W przypadku infekcji konieczne jest leczenie ukierunkowane na rodzaj patogenu – bakteryjny, grzybiczy lub wirusowy [3]. Kobiety podejrzewające infekcję często sięgają po sprawdzone środki dostępne bez recepty, takie jak kapsułki dopochwowe Gynoxin(R) Uno oraz Gynoxin(R) Optima lub Gynoxin(R) Optima krem dopochwowy, które pomagają zwalczać grzybicze lub mieszane infekcje intymne [4], [5], [6].

Ulgę mogą przynieść również doraźne rozwiązania. Lubrykanty stosowane przed współżyciem zmniejszają dyskomfort, nawilżając okolice intymne. Z kolei globulki, kremy dopochwowe i żele nawilżające działają długofalowo, poprawiając stan nawilżenia błony śluzowej nawet na kilka dni [3].

W trudniejszych przypadkach, szczególnie u kobiet po menopauzie lub z przedwczesnym wygasaniem funkcji jajników, lekarz może zaproponować zabiegowe metody poprawy nawilżenia pochwy, takie jak:

• laseroterapia CO2 – stymuluje regenerację błony śluzowej, radiofrekwencja poprawiająca elastyczność i nawilżenie dzięki pobudzeniu produkcji kolagenu i elastyny,
• mezoterapia kwasem hialuronowym – wspiera odbudowę tkanek i ich funkcje wydzielnicze lub ostrzykiwanie osoczem bogatopłytkowym rewitalizujące błonę śluzową pochwy [7].

Domowe sposoby na poprawę nawilżenia

Oprócz leczenia farmakologicznego ważna jest również modyfikacja codziennych nawyków. Aby złagodzić dolegliwości związane z suchością pochwy, warto stosować łagodne, hipoalergiczne żele do higieny intymnej zamiast drażniących kosmetyków, unikać irygacji pochwy, które mogą naruszyć naturalną florę bakteryjną, nosić przewiewną bieliznę z bawełny oraz zadbać o odpowiednią higienę okolic intymnych przed i po stosunku.

W przypadku suchości pochwy odczuwanej wyłącznie podczas współżycia pomocne może być też wydłużenie gry wstępnej, która zwiększa naturalne nawilżenie i poprawia komfort.

Dieta powinna być bogata w fitoestrogeny, czyli roślinne związki imitujące działanie żeńskich hormonów. Znajdują się one w warzywach strączkowych, jabłkach, marchwi, cebuli, siemieniu lnianym i płatkach owsianych. 

Dobrym pomysłem jest także picie naparów ziołowych z takich roślin, jak niepokalanek mnisi, kozłek lekarski, szałwia i wiesiołek. Oprócz tego warto pamiętać o odpowiednim nawodnieniu organizmu – picie co najmniej 1,5-2 litrów wody dziennie jest ważne dla utrzymania zdrowia błon śluzowych.

Nie można zapominać o suplementacji witamin, zwłaszcza A i E, które wspierają produkcję kolagenu i elastyny, wpływając na elastyczność i regenerację tkanek. W diecie nie powinno zabraknąć także probiotyków zawierających bakterie kwasu mlekowego, które wspierają równowagę mikroflory pochwy i pomagają utrzymać jej prawidłowe pH, zwiększając odporność na infekcje.

Równocześnie warto zwrócić uwagę na stosowanie łagodnych, hipoalergicznych preparatów do higieny intymnej zamiast drażniących kosmetyków oraz noszenie przewiewnej, bawełnianej bielizny [8],[9].

(i), (ii) Artykuł zawiera informacje na temat:

• Leków dostępnych bez recepty:

Nazwa produktu leczniczego: (A) Gynoxin Optima, 200 mg, kapsułka dopochwowa, miękka. (B) Gynoxin Uno, 600 mg, kapsułka dopochwowa, miękka. (C) Gynoxin Optima, 20 mg/g (2%), krem dopochwowy. Nazwa powszechnie stosowana substancji czynnej: (A, B, C) Azotan fentikonazolu (Fenticonazoli nitras). Dawka substancji czynnej: 1 kapsułka dopochwowa, miękka zawiera: (A) 200 mg azotanu fentikonazolu. (B) 600 mg azotanu fentikonazolu. (C) 100 g kremu dopochwowego zawiera 2 g azotanu fentikonazolu. Postać farmaceutyczna: (A, B) Kapsułka dopochwowa, miękka. (C) Krem dopochwowy. Wskazania do stosowania: (A, B, C) Drożdżyca błon śluzowych narządów płciowych (zapalenie sromu i pochwy, zapalenie pochwy, upławy). Leczenie zakażeń mieszanych pochwy. (A, B, C) Gynoxin przeznaczony jest do stosowania u dorosłych i młodzieży w wieku powyżej 16 lat. U kobiet w wieku powyżej 60 lat, Gynoxin można stosować po konsultacji z lekarzem. Podmiot odpowiedzialny: (A, B, C) Recordati Industria Chimica e Farmaceutica S.p.A., Via Civitali 1, 20148 Mediolan, Włochy.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

PL-GYNOX-0112

Bibliografia:

1. [red. n] Bręborowicz G. Położnictwo i ginekologia. Tom 2. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa, 2015.
2. https://www.womens-health-concern.org/wp-content/uploads/2023/11/25-WHC-FACTSHEET-VaginalDryness-OCT2023-B.pdf (dostęp 7.10.2024)
3. GONCHARENKO, Vadym, BUBNOV, Rostyslav, POLIVKA, Jiri, et al. Vaginal dryness: individualised patient profiles, risks and mitigating measures. Epma Journal, 2019, vol. 10, p. 73-79.
4. https://gynoxin.pl/gynoxin-uno/
5. https://gynoxin.pl/gynoxin-optima/
6. https://gynoxin.pl/gynoxin-krem/
7. Mark, J. K. K., et al. „Vaginal dryness: a review of current understanding and management strategies.” Climacteric 27.3 (2024): 236-244.
8. BAZIAD, Ali. Diagnosis and management of vaginal dryness in menopause. Majalah Obstetri Dan Ginekologi, 2016, vol. 24, no 2, p. 70-73.
9. https://ruj.uj.edu.pl/entities/publication/a2570b18-88fc-48ac-a6ca-85f467b71589 [dostęp 15.10.2024]