Pracuję w Domu Pomocy Społecznej dla Kombatantów jako pielęgniarka. Jest to dom dla przewlekle chorych. Czy powinnam pracować 7,35h jak szpitalne pielęgniarki czy 8 h czyli tak jak pracuję?

Dane adresowe do wiadomości redakcji Portalu Pielęgniarek i Położnych

Odpowiedź redakcji Portalu Pielęgniarek i Położnych

Sprawa wygląda nastepująco:

W publicznych zakładach opieki zdrowotnej, zasady wynagradzania pracowników reguluje rozporządzenie, którego załączniki stanowią, tabela stawek wynagrodzenia zasadniczego  oraz tabela zaszeregowania stanowisk pracy  pracowników pzoz z wyłączeniem pracowników stacji sanitarno-epidemiologicznych  oraz tabela zaszeregowania stanowisk pracy  pracowników stacji sanitarno-epidemiologicznych. Kolejnym załącznikiem jest wykaz stanowisk na których przysługuje dodatek funkcyjny. Rozporządzenie reguluje ponad to uprawnienia do dodatku za wysługę lat, z tytułu posiadania stopnia naukowego, za pracę w porze nocnej oraz wypłat nagrody jubileuszowej i odpraw. Ta regulacja prawna dotyczy pzoz prowadzonych w formie jednostki budżetowej lub zakładu budżetowego, np. żłobków, przychodni, ośrodków zdrowia, których właścicielem jest miasto. Wynika z tego, że cytowana wyżej regulacja dotyczy znikomej ilości zakładów opieki zdrowotnej.

Natomiast w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej regulacją prawną, która określa zasady wynagradzania pracowników tych podmiotów jest ustawa o zakładach opieki zdrowotnej. Ustawa zasady wynagradzania reguluje w bardzo wąskim zakresie, gdyż tylko regulije kwestie nagrody jubileuszowej, odprawy oraz dodatku za wysługę lat oraz dodatek za pracę w porze nocnej, niedziele, święta, dni wolne od pracy, a także dodatek za pracę w zespole wyjazdowym pogotowia ratunkowego. Natomiast ustalanie okresów uprawniających do nagrody jubileuszowej, odpraw oraz dodatku do wysługi lat regulują zakładowe regulaminy wynagradzania poszczególnych samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. W związku z tym należy podkreślić, że zasady wynagradzania pracowników w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej regulują zakładowe regulaminy wynagradzania. Regulacją prawną mającą szczególne znaczenie w zakresie wynagradzania w publicznym sektorze ochrony zdrowia jest ustawa o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw i ustawy o zakładach opieki zdrowotnej tzw. ustawa 203. Ustawa ta reguluje podwyżki płac w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej. Duże znaczenie dla poprawnej interpretacji zapisów tej ustawy ma znajomość zapisów ustawy z 1995 roku o  negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw, która dotyczy samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, które zatrudniają  powyżej 50 osób. W dniu 22 lipca 2006 roku sejm uchwalił ustawę o o przekazaniu środków finansowych świadczeniodawcom na wzrost wynagrodzeń, która po falach straków wiosną 2006 roku miała zagwarantować 30% wzrost płac pielęgniarek i położnych.  Informator Portalu Pielęgniarek i Położnych – Podwyżki 2006 – Przewodnik po ustawie o podwyżkach w ochronie zdrowia.

Natomiast powyższe regulacje prawne nie dotyczą pielęgniarek zatrudnionych w Domach Pomocy Społecznej (DPS), które nie są zakładami opieki zdrowotnej.

Regulacjami prawnymi które określają wynagradzanie pracowników pomocy społecznej są:

• Ustawa o pracownikach samorządowych
• rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005 roku w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego, które zostało znowelizowane w 2006 roku.

Powyższe rozporządzenie reguluje, że:

"§ 13. 1. Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20 % stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego, nie niższy jednak od dodatku ustalonego na podstawie art. 1518 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
2. Pracownikowi zatrudnionemu w zmianowym systemie pracy za każdą godzinę pracy na drugiej zmianie może być przyznany dodatek w wysokości 10 % godzinowej stawki wynagrodzenia zasadniczego".

Wniosek: wynagrodzenie pielęgniarek w DPS za pracę w porze nocnej jest znacznie niższe od wynagrodzenia pielęgniarek zatrudnionych w zoz – wynoszącego 65% stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego. Nie otrzymują dodatku za pracę w niedzielę i święta oraz dni wolne od pracy.

Ponadto należy podkreślić, że pielęgniarek wykonujacych zawód w DPS nie objęła ustawa 203 z 2000 roku oraz ustawa o przekazaniu środków finansowych świadczeniodawcom na wzrost wynagrodzeń z dnia 22 lipca 2006 roku. Sejm znowelizował tą ustawę w dniu 7 marca 2007 roku.

Ta sytuacja spowodowała, że już i tak bardzo niskie wynagrodzenia pielęgniarek zatrudnionych w DPS znacząco uległy zmniejszeniu w porównaniu z podmiotami które objęła ustawa 203 oraz podwyżka październikowa . 

Poseł w interpelacji do ministra zdrowia stwierdził, że  "niestety obecna płaca zatrudnionych w domach opieki społecznej zmierza wyraźnie ku minimum socjalnemu. Tak zwane podwyżki ˝1,5%˝ nie zmieniają sytuacji, a wręcz prowadzą do tego, że pracownicy ci, zamiast być aktywnymi zawodowo i pomagać innym, wkrótce staną się sami klientami pomocy społecznej". 

Na marginesie należy obiektywnie stwierdzić, że regulacje dotyczące nagród jubileuszowych i odpraw emerytalnych są korzystniejsze dla pracowników DPS niz zoz.

Jakie jest wyjście z tej sytuacji? Zmiana płatnika za usługi medyczne świadczone podopiecznym DPS. Od dawna same DPS postulowały, aby świadczenia te były finansowane ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia. Taka możliwość prawna istnieje. Stwarza ją art. 2 punkt 2a ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Cytuję jego brzmienie:

"2a. W ramach struktury organizacyjnej zakładu opieki zdrowotnej może zostać wydzielona jednostka organizacyjna, w celu udzielania świadczeń zdrowotnych mieszkańcom domów pomocy społecznej lub wychowankom placówek opiekuńczo-wychowawczych, zlokalizowana na terenie danej jednostki organizacyjnej pomocy społecznej."

Pozostaje jeszcze jedna kwestia czy samodzielny publiczny zoz będzie zainteresowany utworzeniem swojej filii w DPS? Jakie skutki będzie miało utworzenie zoz na terenie DPS przez niepubliczny zoz? Jak takie rozwiązanie przełoży się na płace pielęgniarek zatrudnionych obecnie w DPS?

Mariusz Mielcarek

Zobacz także:

Reportaż poruszający sprawę skandalicznie niskich płac pielęgniarek zatrudnionych w Domach Pomocy Społecznej. Pielęgniarek wykonujacych zawód w DPS nie objęła ustawa "203" oraz ustawa podwyżkowa z 2006 roku.

Niskie płace w DPS są powodem alarmujacych sygnałów o przenoszeniu się pielęgniarek do zakładów opieki zdrowotnej, gdzie są wyższe płace.

Z całej Polski nadchodzą alarmujące sygnały, że pielęgniarki zatrudnione w DPS rezygnują z pracy, przenosząc się do zakładów opieki zdrowotnej lub zagranicznych placówek ochrony zdrowia bądź pomocy społecznej. Przyczyna: niższe płace od oferowanych w zoz.

Poseł do ministra: Jak MPiPS oraz MZ zamierzają rozwiązać problem urealnienia płac pracowników domów pomocy społecznej? Minister zdrowia: W obowiązującym stanie prawnym kwestia wynagradzania pracowników DPS to nie nasz problem!