Projekt rozporządzenia zmieniającego Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego stanowi wykonanie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 31d Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1938, z późn. zm.).
Projekt rozporządzenia wprowadza zmiany w części normatywnej oraz w załączniku nr 3 do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (Dz.U. z 2017 r. poz. 2295, z późn. zm.) przez modyfikacje warunków realizacji świadczeń gwarantowanych. Zmiany wprowadzane w przedmiotowym projekcie są rezultatem opracowania „Strategii na rzecz rozwoju pielęgniarstwa i położnictwa w Polsce”. Strategia została opracowana przez Ministerstwo Zdrowia we współpracy ze środowiskiem zawodowym pielęgniarek i położnych. W trakcie prac nad strategią określono wskaźniki zatrudnienia pielęgniarek i położnych w wymiarze 0,6 na łóżko (dla oddziałów o profilu zachowawczym) i 0,7 (dla oddziałów o profilu zabiegowym) wraz z wymaganymi kwalifikacjami zawodowymi. Należy podkreślić, że obowiązek ustalania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych został wprowadzony w roku 2000. Aktualnie podstawą prawną w tym zakresie jest Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu ustalania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami.
Wskazanie dla podmiotów leczniczych wymogu zapewnienia określonej liczby pielęgniarek i położnych prowadzi do: zapewnienia jakości świadczeń udzielanych przez pielęgniarki samodzielnie, tj. świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz z zakresu promocji zdrowia, zapewnienia udziału pielęgniarek/położnych w świadczeniach realizowanych przez lekarzy i innych pracowników wykonujących zawody medyczne, zmniejszenia liczby powikłań i zakażeń wewnątrzszpitalnych oraz związanych z tym kosztów, zmniejszenia liczby błędów medycznych, a co za tym idzie – zmniejszenia kosztów związanych z ordynacją i dystrybucją produktów leczniczych, zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów i pielęgniarek/położnych, racjonalnego zarządzania zasobami ludzkimi, planowania środków finansowych na zadania wykonywane przez pielęgniarki/położne. Natomiast w sytuacji niewystarczającej liczby pielęgniarek/ położnych może dochodzić m.in. do następujących zdarzeń: wydłużenia hospitalizacji, zwiększenia liczby powikłań, np. zapalenia płuc, zakażeń odcewnikowych, odleżyn, zwiększenia liczby zakażeń wewnątrzszpitalnych, zwiększenia liczby upadków, zwiększenia śmiertelności pacjentów, zwiększenia liczby błędów medycznych, a w konsekwencji – ponownych hospitalizacji.
W celu zapewnienia właściwej realizacji świadczeń na bloku operacyjnym wprowadzono wymagania kwalifikacyjne i etatowe, w tym wymóg zapewnienia obecności dwóch pielęgniarek (w sytuacji wykonywania zabiegów ginekologicznych – położnych) na każdy stół operacyjny, zgodnie z czasem udzielania świadczeń, określonym w harmonogramie pracy. Analogiczne rozwiązania istnieją w odniesieniu do lekarzy.
*
Umożliwiono także realizację świadczeń gwarantowanych udzielanych w trybie jednego leczenia przez położną w sytuacji, gdy jest to właściwe dla zakresu udzielanych świadczeń. Jest to rozwiązanie analogiczne do wyżej opisanego sposobu udzielania świadczeń na bloku operacyjnym, realizowanych w trybie hospitalizacji i hospitalizacji planowej.
W konsekwencji określenia wymiaru etatu oraz kwalifikacji personelu pielęgniarskiego w załączniku nr 3 do rozporządzenia zrezygnowano z odwołania się do przepisów o działalności leczniczej w celu zapewnienia opieki pielęgniarskiej lub położniczej z uwzględnieniem minimalnej liczby pielęgniarek lub położnych.
W części I załącznika nr 3 w poszczególnych profilach oddziałów szpitalnych określono wymiar etatu oraz kwalifikacje personelu pielęgniarskiego. Ponadto w lp. 37-39 „Położnictwo i ginekologia” na wszystkich poziomach referencyjnych, na wniosek środowiska pielęgniarek i położnych, zobowiązano świadczeniodawców do wyodrębnienia całodobowo personelu położniczego dla sali porodowej.
Opieka położnicza sprawowana na sali porodowej nie powinna być łączona z jednoczesnym udzielaniem świadczeń w innych komórkach organizacyjnych podmiotu leczniczego. Ponadto w odniesieniu do ww. oddziałów dodano wymóg prowadzenia edukacji laktacyjnej przez edukatora do spaw laktacji oraz obowiązek mierzenia i oceniania wskaźnika: liczba noworodków dokarmianych sztucznym pokarmem względem liczby żywo urodzonych noworodków rocznie.
Jednocześnie w lp. 50 „Chemioterapia – hospitalizacja”, w części „Pielęgniarki/ położne”, wprowadzono jako alternatywę dla przeszkolenia w zakresie podawania cytostatyków ukończenie kursu specjalistycznego przygotowania i podawania leków przeciwnowotworowych u dorosłych. Analogicznie określono warunki w części II w lp. 10 „Chemioterapia – leczenie jednego dnia”.
Ze względu na treść upoważnienia ustawowego zawartego w art. 31d Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych brak jest możliwości podjęcia alternatywnych – w stosunku do wskazanych w projekcie rozporządzenia – środków umożliwiających osiągnięcie zamierzonego celu.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 czerwca 2019 r. z wyjątkiem § 1 pkt 1 lit. a w zakresie § 4 ust. 4 pkt 1 oraz § 1 pkt 1 lit. b, które wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia oraz § 1 pkt 3 lit. a-o, r-zn, zs, zw, zza-zzg w zakresie, w jakim odnoszą się do zapewnienia równoważnika co najmniej 2 etatów pielęgniarek lub położnych o odpowiednich kwalifikacjach w zakresie specjalizacji i kursów kwalifikacyjnych, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2022 r. Taki termin wejścia w życie umożliwi dostosowanie świadczeniodawców realizujących świadczenia gwarantowane z zakresu leczenia szpitalnego do warunków ich realizacji zawartych w niniejszym projekcie.
Projekt nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.
Projekt nie podlega obowiązkowi przedstawienia właściwym organom i instytucjom Unii Europejskiej, w tym Europejskiemu Bankowi Centralnemu, w celu uzyskania opinii, dokonania powiadomienia, konsultacji albo uzgodnienia.
Przedmiotowy projekt będzie miał wpływ na działalność przedsiębiorców przez konieczność zapewnienia odpowiedniej liczby personelu pielęgniarsko-położniczego, zgodnie z normami określonymi w treści projektu.
Projekt nie zawiera przepisów technicznych w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz.U. poz. 2039, z późn. zm.) i w związku z tym nie podlega procedurze notyfikacji.
Jednocześnie należy wskazać, że nie ma możliwości podjęcia alternatywnych – w stosunku do wskazanych w projektowanym rozporządzeniu – środków umożliwiających osiągnięcie zamierzonego celu.
Źródło: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów
UWAGA!!! Na stronach 3-8 majowego wydania publikujemy wyciąg z załącznika numer 3 do rozporządzenia wprowadzającego normy zatrudnienia pielęgniarek i położnych. W załączniku określono liczbę pielęgniarek i położnych w poszczególnych profilach oddziałów szpitalnych oraz kwalifikacje personelu pielęgniarskiego. Zobacz wyciąg z załącznika…
Czytaj więcej artykułów z majowego wydania Gazety dla Pielęgniarek i Położnych
Zobacz poprzednie wydania Gazety dla Pielęgniarek i Położnych