Izba pielęgniarek w sprawie osób z przerwą w wykonywaniu zawodu
Sklep Pielęgniarek – Maska ochronna wielokrotnego użytku.
Warszawa, 6 kwietnia 2020 r.
NIPiP-NRPiP-OIE.060.126.2020
Pani
Greta Kanownik
Dyrektor Departamentu
Pielęgniarek i Położnych w
Ministerstwie Zdrowia
Szanowna Pani Dyrektor
W związku z wejściem w życie art. 10 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie systemu ochrony zdrowia związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz. U. poz. 567), który wprowadza nowy przepis do ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 576 ze zm.) tj. art. 26b, zwracam się z uprzejmą prośbą o pilne przedstawienie stanowiska w kwestiach wskazanych poniżej.
Art. 26b ust. 1 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej przewiduje, że w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo w razie niebezpieczeństwa publicznego, w szczególności wystąpienia choroby szczególnie niebezpiecznej i wysoce zakaźnej, w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2019 r. poz. 1239 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 284, 322 i 374), lub innych nadzwyczajnych okoliczności zagrażających zdrowiu i życiu wielu osób, pielęgniarka lub położna, które nie wykonują zawodu łącznie przez okres dłuższy niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat, a zamierzają podjąć jego wykonywanie, może rozpocząć wykonywanie zawodu w podmiocie leczniczym, po uprzednim zawiadomieniu o tym okręgowej rady pielęgniarek i położnych właściwej ze względu na planowane miejsce wykonywania zawodu.
Ponadto zgodnie z art. 26b ust. 2 tej ustawy pielęgniarka lub położna, o której mowa w ust. 1, w okresie pierwszych 2 tygodni wykonywania zawodu na podstawie ust. 1 wykonuje obowiązki zawodowe we współpracy z inną pielęgniarką lub położną wykonującą zawód w tym samym podmiocie leczniczym.
Z kolei w myśl art. 26b ust. 3 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej okres wykonywania zawodu na podstawie ust. 1 właściwa okręgowa rada pielęgniarek i położnych zalicza do okresu przeszkolenia, o którym mowa w art. 26 ust. 1, jeżeli pielęgniarka lub położna zawiadomi o zamiarze wykonywania zawodu zgodnie z art. 26 ust. 1 w terminie roku od dnia zakończenia wykonywania zawodu na podstawie ust. 1.
Na gruncie ww. zapisu powstają następujące wątpliwości zgłaszane przez pielęgniarki, położnej jak i Okręgowe Izby Pielęgniarek i Położnych:
1. Jak się ma ww. zapis do przepisu art. 26 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej tj. czy pielęgniarka odbywająca aktualnie przeszkolenie po przerwie w wykonywaniu zawodu w trybie art. 26 ustawy o zawodach (a więc na zasadach określonych przez okręgową radę pielęgniarek i położnych) może na ten moment skorzystać z uprawnień zawartych w art. 26b ustawy o zawodach i rozpocząć pracę w podmiocie leczniczym, a więc niejako kontynuować dotychczasowe przeszkolenie po przerwie w wykonywaniu zawodu? Czy też może przepis art. 26b dotyczy tylko i wyłącznie tych pielęgniarek i położnych, które od dnia 1 kwietnia 2020 r. rozpoczynają pracę w podmiocie leczniczym, a więc jednocześnie rozpoczynają przeszkolenie po przerwie w wykonywaniu zawodu?
2. Czy osoba, która po ukończeniu szkoły pielęgniarskiej czy szkoły położnej nigdy nie pracowała w zawodzie może rozpocząć pracę w podmiocie leczniczym na zasadach określonych w art. 26b ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej?
3. Czy i kto będzie sprawował nadzór nad pielęgniarką, położą rozpoczynającą wykonywanie zawodu w podmiocie leczniczym, a tym samym niejako rozpoczynającą przeszkolenie po przerwie w wykonywaniu zawodu? Co oznacza wyrażenie „we współpracy z inną pielęgniarką lub położną”, kto będzie autoryzował wykonywanie świadczeń zdrowotnych przez taką pielęgniarkę, położną?
4. Czy nowych uprawnień zawartych w art. 26b ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej mogą skorzystać również pielęgniarki, położne które posiadają „stare” prawo wykonywania zawodu t.j. wydawane wiele lat temu przez Urzędy Wojewódzkie i nie posiadające wpisu do okręgowego rejestru pielęgniarek, okręgowego rejestru położnych?
5. Czy po zakończeniu wykonywania zawodu w trybie art. 26b ww. ustawy i częściowym odbywaniu przeszkolenia po przerwie na postawie art. 26 tej ustawy pielęgniarka, położna powinna zakończyć przeszkolenie w sposób standardowy t.j. zdać zorganizowany przez okręgową radę egzamin w celu uzyskania zaświadczenia o ukończeniu przeszkolenia po przerwie w wykonywaniu zawodu?
6. Czy pielęgniarka, położna, która odbywała przeszkolenie na dotychczasowych zasadach to jest na podstawie art. 26 ustawy o zawodach może aktualnie zawiesić jego odbywanie i rozpocząć pracę na podstawie art. 26b ww. ustawy?
Przedstawienie Państwa stanowiska w powyższych kwestiach jest niezwykle istotne dla wyjaśnienia istotnych wątpliwości zgłaszanych przez pielęgniarki, położne jak i Okręgowe Izby Pielęgniarek i Położnych.
Z wyrazami szacunku,
Zofia Małas
Odpowiedź Departamentu Pielęgniarek i Położnych
Warszawa, 10 kwietnia 2020 r.
PPWA.024.64.2020.RJ
Pani
Zofia Małas
Prezes
Naczelnej Rady
Pielęgniarek i Położnych
Szanowna Pani Prezes,
w związku z pismem z dnia 6 kwietnia 2020 r. (znak: NIPI-NRPiP-OIE.060.126.2020) w sprawie pytań dotyczących wejścia w życie art. 10 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie systemu ochrony zdrowia związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz. U. poz. 567), który wprowadza nowy art. 26b do ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. 2020 r. poz. 562 i 567), Departament Pielęgniarek i Położnych Ministerstwa Zdrowia uprzejmie wyjaśnia.
Ad. 1.
Celem nowej regulacji określonej w art. 26b ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. 2020 r. poz. 562 i 567), zwanej dalej „ustawą”, wprowadzonej na podstawie art. 10 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie sytemu ochrony zdrowia związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz. U. poz. 567), jest umożliwienie (w sposób uproszony i możliwie jak najszybszy) pielęgniarkom i położnym, które nie wykonują zawodu łącznie przez okres dłuższy niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat – w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo w razie niebezpieczeństwa szerzenia się zakażenia lub choroby zakaźnej, które może stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego, w szczególności wystąpienia choroby szczególnie niebezpiecznej i wysoce zakaźnej, w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2019 r. poz. 1239 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 284, 322 i 374), lub innych nadzwyczajnych okoliczności zagrażających zdrowiu i życiu wielu osób, powrotu do czynnego wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej.
W związku z tym, w opinii Departamentu, pielęgniarka lub położna odbywająca aktualnie, przeszkolenie po przerwie w wykonywaniu zawodu w trybie art. 26 ustawy (na zasadach określonych przez właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych), zgodnie z art. 26b ustawy może rozpocząć wykonywanie zawodu w podmiocie leczniczym.
Przepis art. 26b ustawy dotyczy wszystkich pielęgniarek i położnych, które w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo w razie niebezpieczeństwa szerzenia się zakażenia lub choroby zakaźnej, o którym mowa w art. 26b ust. 1 ustawy i na warunkach określonych w tym przepisie, zamierzają rozpocząć wykonywanie zawodu w podmiocie leczniczym (od dnia wejścia w życie tego przepisu, tj. od dnia 1 kwietnia 2020 r.).
Ad. 2.
Zgodnie z wyjaśnieniami określonymi w pkt 1, należy uznać, iż osoba, która ukończyła szkołę pielęgniarską lub szkołę położnych może skorzystać z możliwości podjęcia pracy, zgodnie z art. 26b ustawy. W przypadku braku prawa wykonywania zawodu, pielęgniarka lub położna powinna zgłosić się do właściwej okręgowej rady o jego stwierdzenie lub przyznanie, zgodnie z art. 7 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej.
Ad.3.
Kierownik podmiotu leczniczego zatrudniając pielęgniarkę lub położną, która zamierza wykonywać zawód na warunkach określonym w art. 26b ustawy jest zobowiązany zapewnić bezpieczne warunki wdrożenia do pracy pielęgniarki lub położnej poprzez wskazanie, zatrudnionej u niego pielęgniarki lub położnej, która będzie współpracować z osobą, o której mowa w art. 26b ust. 1 ustawy. W tym przypadku, kierownik podmiotu leczniczego, jako osoba odpowiadająca za zarzadzanie podmiotem leczniczych ponosi odpowiedzialność organizacyjną za udzielanie świadczeń zdrowotnych i on podejmuje decyzje w sprawie przeszkolenia stanowiskowego danego pracownika wykonującego zawód medyczny, zgodnie z wewnętrznymi regulacjami obowiązującym w danym podmiocie oraz przepisami prawa.
Ad. 4.
Przepis art. 26b ustawy dotyczy wszystkich pielęgniarek i położnych, które w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo w razie niebezpieczeństwa szerzenia się zakażenia lub choroby zakaźnej, o którym mowa w art. 26b ust. 1 ustawy i na warunkach określonych w tym przepisie, zamierzają rozpocząć wykonywanie zawodu w podmiocie leczniczym.
Należy pamiętać, iż zgodnie z art. 91 ust. 1 i 3 ustawy osoby, które w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej posiadały stwierdzone albo przyznane prawo wykonywania zawodu, zachowują to prawo. Ponadto, wydane na podstawie przepisów dotychczasowych (przed dniem wejścia w życie ww. ustawy) zaświadczenia o prawie wykonywania zawodu albo ograniczonym prawie wykonywania zawodu zachowują moc.
Ad. 5.
W związku z tym, że okres wykonywania zawodu na zasadach określonych zgodnie z art. 26b ustawy zalicza się do kresu przeszkolenia, o którym mowa w art. 26 ust. 1, w opinii Departamentu, po zakończeniu wykonywania zawodu w trybie art. 26b ustawy, pielęgniarka lub położna powinna zakończyć przeszkolenie w sposób i na zasadach określonych przez właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych (tj. uzyskać zaliczenie z przeszkolenia).
Ad. 6.
Pielęgniarka lub położna, która odbywała przeszkolenie na dotychczasowych zasadach określonych w art. 26 ustawy może po wejściu w życie regulacji, o której mowa w art. 26b ustawy, rozpocząć pracę w podmiocie leczniczym, zgodnie z art. 26b ustawy.
Reasumując, z uwagi na zwiększone ryzyko objęcia kwarantanną pielęgniarek i położnych aktualnie udzielających świadczeń zdrowotnych oraz biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia odpowiedniej liczby pielęgniarek i położnych, których pomoc w obecnej sytuacji może przyczynić się do zapewnienia odpowiedniego bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli przedstawione regulacje w art. 26b ustawy mają charakter dodatkowy w odniesieniu do obowiązujących już przepisów dotyczących przeszkolenia po przerwie wykonywania zawodu pielęgniarki i położnej.
Z poważaniem,
Greta Kanownik
Dyrektor
Zobacz także:
Położna: Zostałam wytypowana do skierowania do pracy przy pandemii.
Ministerstwo o płacach pielęgniarek po studiach pomostowych.
Od 16 kwietnia obowiązek zasłaniania twarzy.
