Elektroniczna Dokumentacja Medyczna (EDM) daje dostęp do historii leczenia pacjenta. Pielęgniarki, które stanowią najliczniejszą grupę wśród pracowników opieki zdrowotnej, odgrywają ważną rolę w jej rozwoju oraz popularyzacji wiedzy o korzyściach związanych z jej udostępnianiem przez pacjentów. Korzyści wynikające z EDM to przede wszystkim zwiększenie wiedzy o stanie zdrowia pacjenta, a co za tym idzie bezpieczeństwo i jakości procesu leczenia, a także poprawa jego efektywności.

Elektroniczna Dokumentacja Medyczna jest największym z dotychczasowych wyzwań w procesie informatyzacji ochrony zdrowia w Polsce i jednocześnie najbardziej oczekiwanym rozwiązaniem zarówno przez pacjentów, jak i personel medyczny. Daje dostęp do kompleksowej historii leczenia pacjenta. Oprócz dotychczasowych informacji o wystawionych e-receptach, e-skierowaniach i zrealizowanych wizytach, lekarz będzie miał również, za zgodą pacjenta, dostęp online do wszystkich zdarzeń medycznych. Każdy kontakt pacjenta z systemem ochrony zdrowia będzie odnotowany w systemie e-zdrowie (P1) niezależnie od tego, czy było to świadczenie refundowane przez NFZ, czy zlecone prywatnie.

Dzięki EDM pacjent na Internetowym Koncie Pacjenta będzie miał dostęp w każdym miejscu i czasie do kompletnej historii leczenia, bez obawy, że dokumenty się zagubią czy zniszczą. Ponadto za zgodą pacjenta lekarz będzie mógł otrzymać dostęp do dokumentów wytworzonych w innej placówce medycznej. To znacząco wpłynie na poprawę jakości leczenia. Zwiększa się także bezpieczeństwo pacjenta, ponieważ lekarz może zwrócić uwagę na zjawisko polipragmazji oraz lepiej ocenić interakcje między lekami przepisanymi przez różnych specjalistów.

Przez IKP do EDM

Internetowe Konto Pacjenta to bezpłatna aplikacja Ministerstwa Zdrowia, dostępna na portalu pacjent.gov.pl. Dziś korzysta z niej już ponad 16 mln Polaków. Zapewnia ona pacjentom łatwy i wygodny dostęp do informacji o swoim zdrowiu i intuicyjne zarządzanie sprawami z nimi związanymi. Każdy, kto posiada numer PESEL, może się na nie zalogować (np. za pomocą profilu zaufanego lub poprzez bankowość elektroniczną) i załatwić szereg spraw, m.in.:

• uzyskać dostęp do historii leczenia własnego lub swojego dziecka, w tym do Elektronicznej Dokumentacji Medycznej (EDM),
• nadać pielęgniarce, lekarzowi lub położnej dostęp do informacji o swoim zdrowiu, np. wystawionych e-recept, e-skierowań lub EDM,
• odbierać e-recepty i e-skierowania SMS-em lub e-mailem (po podaniu swoich danych kontaktowych),
• zmienić pielęgniarkę, lekarza lub położną POZ.

IKP to nie tylko „centrum dowodzenia” sprawami zdrowotnymi dla pacjentów, ale także bardzo ważne narzędzie, które może ułatwić pracę personelu medycznego. Pacjent do udzielenia lekarzom, pielęgniarkom czy położnym wglądu w swoją EDM, potrzebuje aktywnego IKP. Pracownicy sektora ochrony zdrowia mogą odegrać ogromną rolę w zachęcaniu pacjentów do udostępniania im wglądu do dokumentacji.

Pacjent może udostępnić pracownikowi medycznemu wgląd w historię swojej choroby zapisaną w Elektronicznej Dokumentacji Medycznej. Takie uprawnienia nadaje on na IKP lub w aplikacji mobilnej mojeIKP. Może to zrobić także z wykorzystaniem kodu SMS wysłanego z systemu gabinetowego podczas wizyty. W drugim przypadku należy się wcześniej upewnić się, że pacjent ma na swoim IKP wpisany numer telefonu, na który taka wiadomość przyjdzie.

Może zaistnieć sytuacja, gdy pracownik medyczny potrzebuje mieć wgląd np. w EDM lub listę wystawionych e-recept, ale pacjent nie może mu udzielić do niej dostępu. Dzieje się to w chwili, gdy pacjent nie aktywował swojego IKP lub nie uzupełnił na koncie swoich danych kontaktowych, w tym numeru telefonu. Warto zatem zachęcać do aktywacji IKP, uzupełnienia takich danych i przekonywać o zaletach udostępniania EDM. Taki dostęp ułatwia prawidłową diagnostykę i leczenie.

EDM – historia leczenia w jednym miejscu

Obowiązek raportowania zdarzeń medycznych oraz uczestniczenia w wymianie EDM wszedł w życie 1 lipca 2021 roku. W ciągu nieco więcej niż roku w systemie zapisano 60,1 mln dokumentów EDM oraz 310 mln zdarzeń medycznych. Ważne, że niemal 1/3 przypadków dotyczy medycyny rodzinnej, co podkreśla rolę tego systemu w procesie terapii najczęstszych schorzeń.

Poza e-receptami i e-skierowaniami na EDM składają się:

1. informacje o rozpoznaniu choroby, problemu zdrowotnego lub urazu, wynikach przeprowadzonych badaniach, przyczynie odmowy przyjęcia do szpitala, udzielonych świadczeniach zdrowotnych oraz ewentualnych zaleceniach w przypadku odmowy przyjęcia pacjenta do szpitala,
2. informacja dla lekarza kierującego świadczeniobiorcę do poradni specjalistycznej lub leczenia szpitalnego o rozpoznaniu, sposobie leczenia, rokowaniu, ordynowanych lekach, środkach spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobach medycznych, w tym okresie ich stosowania i sposobie dawkowania oraz wyznaczonych wizytach kontrolnych
3. karta informacyjna z leczenia szpitalnego
4. opis badań diagnostycznych i wyniki badań laboratoryjnych wraz z opisem.

Centrum e-Zdrowia w ramach Akademii CeZ prowadzi bezpłatne szkolenia z prowadzenia, wytwarzania i przetwarzania EDM. Informacje o szkoleniach można znaleźć na stronie cez.gov.pl w zakładce „Akademia CeZ”.

Pełny potencjał, który niesie ze sobą EDM zostanie wykorzystany tylko wówczas, gdy odpowiednio dużo podmiotów leczniczych będzie ją wystawiać, prowadzić i wymieniać, a pacjenci będą ją udostępniać innym lekarzom. Żeby taka sytuacja zaistniała, również pacjenci muszą mieć świadomość tego, że mają wpływ na efektywność swojego leczenia, bo to po ich stronie leży możliwość udzielenia zgody na dostęp pracowników medycznych do ich tych danych.