’RADOSNA TWORCZOŚĆ’ MZ

Cytowanej poniżej opinii, którą zamieszczono na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia w dniu 2 grudnia 2008 roku nie można pozostawić bez komentarza. Teza w niej zawarta, że do postępowania konkursowego na stanowisko pielęgniarki oddziałowej może przystąpić  „niewątpliwie osoba będąca pielęgniarką” jest słuszna  (szczególnie ze względu na interes zawodowy grupy zawodowej pielęgniarek i położnych), tylko czy na pewno ma oparcie w obowiązujących regulacjach prawnych?

Dla jasności w przedmiotowej sprawie prezentuję zapisy zawarte w rozporządzeniu ministra zdrowia i opieki zdrowotnej z dnia 29 marca 1999 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w publicznych zakładach opieki zdrowotnej.

 

Lp.	Stanowisko	Wymagane kwalifikacje zawodowe	Liczba lat pracy w zawodzie
28	Pielęgniarka, położna oddziałowa, zastępczyni pielęgniarki, położnej oddziałowej	wyższe pielęgniarskie lub inne wyższe mające zastosowanie przy udzielaniu świadczeń w działalności podstawowej i średnie medyczne	3 w szpitalu
		średnie medyczne i specjalizacja	5 w szpitalu
		średnie medyczne i kurs kwalifikacyjny	7 w szpitalu

 

Po pierwsze: określenie „pielęgniarka, położna oddziałowa, zastępczyni pielęgniarki, położnej oddziałowej” odnosi się do stanowiska, a nie do osoby. Gdyby odnosiło się do osoby to np. stanowisko”kierownika zakładu” mógłby pełnić tylko kierownik zakładu, a „młodszego asystenta” – młodszy asystent. Wniosek: pielęgniarka oddziałowa to funkcja, stanowisko a nie określenie konkretnej osoby. Nie można na tej podstawie wnioskować, że pielęgniarka oddziałowa to funkcja pełniona tylko przez pielęgniarkę. 

 

Po drugie: funkcję pielęgniarki oddziałowej wg powyższych zapisów może pełnić osoba, która posiada kwalifikacje zawodowe:

• wyższe pielęgniarskie lub inne wyższe mające zastosowanie przy udzielaniu świadczeń w działalności podstawowej i średnie medyczne
• średnie medyczne i specjalizacja
• średnie medyczne i kurs kwalifikacyjny.

Osoba, która pełni funkcję pielęgniarki oddziałowej musi spełnić jeden z powyższych wymogów kwalifikacyjnych a nie wszystkie trzy. Przyjęcie zasady, że musi spełnić wszystkie trzy byłoby absurdem.  

Po trzecie: w przypadku dwóch ostatnich wymogów:  „średnie medyczne i specjalizacja” oraz „średnie medyczne i kurs kwalifikacyjny”, można przyjąć, że chodzi o osobę będącą pielęgniarką, gdyż specjalizacja oraz kurs kwalifikacyjny to formy kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych. Taki wniosek można wysnuć, ale nie ma do końca prawnego uzasadnienia, gdyż zwroty „specjalizacja” oraz „kurs kwalifikacyjny” nie zostały w tym rozporządzeniu zdefiniowane.

Po czwarte: zapis wzbudzający największe kontrowersje: „wyższe pielęgniarskie lub inne wyższe mające zastosowanie przy udzielaniu świadczeń w działalności podstawowej i średnie medyczne”.
Sformułowanie w opinii ministerstwa zdrowia, że „postanowienie powyższe wskazuje na zasadnicze wymagane wykształcenie tj. wyższe pielęgniarskie, dopuszcza jednak innych kandydatów jednakże pod warunkiem posiadania wykształcenia pielęgniarskiego”, wzbudza co najmniej zdziwienie. Przecież podmiotowy zapis nie zawiera zwrotu „i” lecz „lub”. Autor opinii ministerstwa kontynuuje – „za takim rozumowaniem przemawia wykładnia celowościowa analizowanych unormowań, które nie pozwalają na pełnienie stanowiska pielęgniarki oddziałowej osobie nie mającej prawa do wykonywania zawodu pielęgniarki, a co za tym idzie wykształcenia pielęgniarskiego”.

Moim zdaniem wymagania kwalifikacyjne zawarte w zapisie „wyższe pielęgniarskie lub inne wyższe mające zastosowanie przy udzielaniu świadczeń w działalności podstawowej i średnie medyczne”, może spełniać nie tylko pielęgniarka, ale także osoba posiadająca wyższe wykształcenie medyczne.

Po piąte: intencją mojej wypowiedzi jest zwrócenie uwagi na problem. Prawo w omawianym zakresie nie chroni naszych zawodowych interesów.

Dowód: Uzasadnienie Wyroku Sądu Najwyższego z  2000 r.:

„Lekarz posiadający wyższe wykształcenie medyczne jest osobą posiadającą odpowiednie kwalifikacje, określone w załączniku do rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 7 lipca 1995 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych stanowiskach pracy w publicznych zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 84, poz. 425), do sprawowania nadzoru i koordynacji pracy średniego personelu medycznego”.

Podkreślam, że rozporządzenie z 1995 roku w taki sam sposób regulowało wymogi kwalifikacyjne w interesującym nas zakresie jak rozporządzenie z 1999 roku.

Mariusz Mielcarek

 

---

 

MINISTERSTWO ZDROWIA                 Warszawa, 25 listopada 2008 r.

DEPARTAMENT

PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH

 

MZ-PP-079-6453-3368-1/DD/08

                                                                         

                                                                      Pan 

                                                                      Konrad Iżykowski   

W nawiązaniu do maila z dnia 23 października 2008 r. w sprawie konkursu na stanowisko pielęgniarki oddziałowej, Departament Pielęgniarek i Położnych przedkłada następującą opinię.

Kwestie związane z przeprowadzaniem konkursu m.in. na stanowisko pielęgniarki oddziałowej reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 19 sierpnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad przeprowadzania konkursu na niektóre stanowiska kierownicze w publicznych zakładach opieki zdrowotnej, składu komisji konkursowej oraz ramowego regulaminu przeprowadzania konkursu (Dz. U. Nr 115, poz. 749, z późn. zm.).

Natomiast problematykę kwalifikacji zawodowych wymaganych na stanowisku pielęgniarki oddziałowej określa rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 29 marca 1999 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w publicznych zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 30, poz. 300, z późn. zm.). Zgodnie z tabelą stanowiąca załącznik do tego rozporządzenia (poz. 28) pielęgniarką oddziałową może zostać osoba, która ma wykształcenie wyższe pielęgniarskie lub inne wyższe mające zastosowanie przy udzielaniu świadczeń w działalności podstawowej i średnie medyczne. Ponadto, jest wymagany staż pracy w szpitalu (3 lata). Z treści tego rozporządzenia wynika, że kandydatem na stanowisko pielęgniarki oddziałowej może być osoba mająca wykształcenie pielęgniarskie lub inne wyższe mające zastosowanie przy udzielaniu świadczeń w działalności podstawowej. Postanowienie powyższe wskazuje na zasadnicze wymagane wykształcenie tj. wyższe pielęgniarskie, dopuszcza jednak innych kandydatów jednakże pod warunkiem posiadania wykształcenia pielęgniarskiego. Za takim rozumowaniem przemawia wykładnia celowościowa analizowanych unormowań, które nie pozwalają na pełnienie stanowiska pielęgniarki oddziałowej osobie niemającej prawa do wykonywania zawodu pielęgniarki, a co za tym idzie wykształcenia pielęgniarskiego. Należy zwrócić uwagę, że przedmiotowe rozporządzenie nie może być sprzeczne z ustawą z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2001 r. Nr57, poz. 602, z późn. zm.), a w szczególności z art. 11 ust. 1, zgodnie z którym zawód pielęgniarki może wykonywać osoba posiadająca prawo wykonywania zawodu stwierdzone przez okręgową radę pielęgniarek i położnych.

Jednocześnie zgodnie z § 8 rozporządzenia z dnia 19 sierpnia 1998 r. do konkursu mogą przystąpić osoby posiadające kwalifikacje wymagane do zajmowania danego stanowiska w publicznych zakładach opieki zdrowotnej określone odrębnymi przepisami, w omawianym przypadku będzie to niewątpliwie osoba będąca pielęgniarką.

Powyższa regulacja oznaczają, że w postępowaniu konkursowym na stanowisko pielęgniarki oddziałowej nie mogą brać udziału osoby nieposiadające kwalifikacji wymaganych do zajmowania tego stanowiska. Decyzję o spełnieniu powyższych wymagań przez kandydatów podejmuje komisja konkursowa powołana przez właściwy podmiot tj. podmiot, który utworzył zakład, albo kierownika zakładu, stanowi o tym § 2 tego rozporządzenia. Tym samym do wyłącznej kompetencji komisji konkursowej jest rozstrzygniecie konkursu, o czym stanowi § 13 ust. 1 omawianego rozporządzenia (komisja konkursowa wybiera kandydata na dane stanowisko w drodze tajnego głosowania, bezwzględną większością głosów). Zatem, to komisja konkursowa podejmując decyzję o wyborze na dane stanowisko, stwierdza czy kandydaci maja stosowne wykształcenie i doświadczenie wynikające z załącznika do rozporządzenia z dnia 29 marca 1999 r.

(-) Jolanta Skolimowska

Z-ca Dyrektora

Departamentu Pielęgniarek i Położnych