Pielęgniarki i położne mają prawo i obowiązek stałego aktualizowania wiedzy i umiejętności. Podstawą prawną kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych jest ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej oraz rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych.
Ustawa określa cztery rodzaje kształcenia podyplomowego: szkolenie specjalizacyjne (specjalizacja), kurs kwalifikacyjny, kurs specjalistyczny, kurs dokształcający.
Minister zdrowia w 2015 r. zmniejszył liczbę dziedzin specjalizacji. Jednakże ze względu na postulat wprowadzenia modułowego systemu kształcenia podyplomowego w toku prac Zespołu wskazano, że liczba dziedzin specjalizacji i innych obszarów kształcenia powinna ponownie zostać zweryfikowana.
Wskazano też potrzebę dalszej ewaluacji programów kształcenia podyplomowego w zakresie treści i wymiaru godzin kształcenia, wprowadzenia systemu modułowego, e-learningu oraz wprowadzenia mentora jako istotnego ogniwa rozwoju zawodowego i poprawy jakości kształcenia praktycznego. W celu upowszechnienia metody e-learningowej niezbędne jest zbudowanie platformy edukacyjnej przeznaczonej dla pielęgniarek i położnych. Aktualnie brakuje jednolitego systemowego rozwiązania w tym zakresie.
Szkolenia specjalizacyjne pielęgniarek i położnych są corocznie (od 2003 r.) dofinansowywane przez ministra właściwego do spraw zdrowia ze środków publicznych przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa.
Od 2009 r. kwota środków finansowych przeznaczona na dofinansowanie szkoleń specjalizacyjnych z budżetu państwa wynosi corocznie około 8 mln zł. Kwota ta jest niewystarczająca w stosunku do potrzeb i powinna być sukcesywnie zwiększana, z przeznaczeniem na dofinansowanie również innych form kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych, np. kursów kwalifikacyjnych.
W świetle obowiązujących przepisów prawa pielęgniarki i położne, które odbyły specjalizację ze środków publicznych, mogą ubiegać się o dopuszczenie do kolejnej specjalizacji dofinansowywanej z budżetu państwa po upływie pięciu lat od zakończenia poprzedniej specjalizacji. Przyczynia się to do występowania niekorzystnego zjawiska ukończenia przez pielęgniarki lub położne kilku (minimum od dwóch do pięciu) dziedzinowo różnych specjalizacji, dofinansowywanych ze środków publicznych, z czego druga lub kolejna specjalizacja zazwyczaj nie jest wykorzystywana w systemie ochrony zdrowia z uwagi na niezgodność z profilem aktualnego zatrudnienia. Taki stan rzeczy dotyczy około 2 000 pielęgniarek i położnych.
Zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi organizatorami kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych mogą być uczelnie, szkoły prowadzące działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych oraz podmioty lecznicze, a także inne podmioty, po uzyskaniu wpisu do właściwego rejestru podmiotów prowadzących kształcenie podyplomowe, będącego rejestrem działalności regulowanej. Aktualnie około 200 podmiotów realizuje kształcenie podyplomowe pielęgniarek i położnych.
Warunkami prowadzenia kształcenia podyplomowego są: posiadanie programu kształcenia, zapewnienie kadry dydaktycznej o kwalifikacjach odpowiednich dla danego rodzaju kształcenia, zgodnych ze wskazaniami określonymi w programie kształcenia, zapewnienie bazy dydaktycznej odpowiedniej do realizacji programu kształcenia, w tym dla szkolenia praktycznego – zgodnej ze wskazaniami określonymi w programie kształcenia, posiadanie wewnętrznego systemu oceny jakości kształcenia, uwzględniającego narzędzia oceny jakości kształcenia oraz metody tej oceny. Spełnianie powyższych warunków weryfikowane jest przez uprawnione instytucje w ramach nadzoru nad kształceniem podyplomowym pielęgniarek i położnych. Co do zasady, weryfikacja ta jest prowadzona w trakcie realizacji szkolenia lub po jego zakończeniu. W opinii Zespołu dla zabezpieczenia jak najwyższej jakości kształcenia istnieje potrzeba wprowadzenia systemu akredytacji organizatorów kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych.
Zmiany w systemie kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych
1. Zmniejszenie liczby dziedzin specjalizacji (do 10), kursów kwalifikacyjnych, kursów specjalistycznych oraz wyodrębnienie dziedzin specjalizacji przeznaczonych wyłącznie dla magistrów pielęgniarstwa i magistrów położnictwa
W celu zmniejszenia liczby dziedzin szkoleń specjalizacyjnych oraz kursów kwalifikacyjnych niezbędne jest podjęcie prac legislacyjnych w zakresie nowelizacji Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 12 grudnia 2013 r. w sprawie wykazu dziedzin pielęgniarstwa oraz dziedzin mających zastosowanie w ochronie zdrowia, w których może być prowadzona specjalizacja i kursy kwalifikacyjne. Prace w tym zakresie zostały rozpoczęte w IV kwartale 2017 r. Dodatkowo na etapie nowelizacji ww. rozporządzenia konieczne jest wyodrębnienie dziedzin specjalizacji adresowanych wyłącznie do pielęgniarek i położnych z tytułem magistra pielęgniarstwa lub położnictwa. Celem tego rozwiązania jest stworzenie ścieżki kształcenia podyplomowego dla pielęgniarek i położnych z wysokimi kwalifikacjami zawodowymi, tj. z tytułem magistra pielęgniarstwa lub położnictwa, co wiąże się z poprawą jakości usług zdrowotnych oraz stworzeniem możliwości wykorzystania ich kwalifikacji i kompetencji w systemie ochrony zdrowia.
Ponadto konieczne jest dostosowanie oferty kursów specjalistycznych do aktualnych potrzeb systemu ochrony zdrowia i innych uwarunkowań o charakterze demograficznym i epidemiologicznym, jak też kwalifikacji i kompetencji pielęgniarek i położnych.
2. Przebudowa programów kształcenia podyplomowego (e-learning do 50% kształcenia teoretycznego, weryfikacja liczby godzin kształcenia, kształcenie modułowe, mentor) oraz podejmowanie działań zmierzających do utworzenia na poziomie Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych platformy do zamieszczania materiałów edukacyjnych dla uczestników szkoleń
Jednym z działań strategicznych w ramach zmiany systemu kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych jest przebudowa programów kształcenia. Z uwagi na rozwój informatyzacji niezbędne jest wprowadzenie w szerszym zakresie do tych programów możliwości wykorzystania metody kształcenia na odległość (e-learning) oraz wprowadzenie do wybranych programów treści kształcenia umożliwiających świadczenie usług z zakresu telepielęgniarstwa. Wg ekspertów kształcenie na odległość mogłoby obejmować nawet do 50% kształcenia teoretycznego. Ponadto zmiany w strukturze programów kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych będą obejmowały wprowadzenie kształcenia modułowego i dostosowanie liczby godzin kształcenia, szczególnie mając na uwadze, aby
treści kształcenia podyplomowego nie powielały treści kształcenia przeddyplomowego czy też innych wcześniej zrealizowanych rodzajów kształcenia podyplomowego. Dla zapewnienia wysokiej jakości podyplomowego kształcenia praktycznego jest też konieczne wprowadzenie do programów kształcenia zapisów gwarantujących stałą obecność opiekuna zajęć praktycznych (tzw. mentora).
W celu upowszechnienia metody e-learningu w kształceniu podyplomowym pielęgniarek i położnych niezbędne jest stworzenie platformy edukacyjnej o zasięgu ogólnopolskim, której rolą będzie m.in. gromadzenie materiałów dydaktycznych i wymiana informacji pomiędzy uczestnikami szkoleń. Przeczytaj pozostałe zmiany w kształceniu podyplomowym w lutowym wydaniu Gazety Pielęgniarek i Położnych
Powyższy tekst stanowi wyciąg z dokumentu: "Strategia na rzecz rozwoju pielęgniarstwa i położnictwa
w Polsce" z grudnia 2017 roku.
wybrał: Mariusz Mielcarek
Tematy w lutowym wydaniu:
-
Chcą zlikwidować specjalizację dla pielęgniarek – Polskie Towarzystwo Pielęgniarstwa Ratunkowego, dostrzegając potrzebę zmian w zakresie kształcenia podyplomowego, odnosi się negatywnie do propozycji likwidacji szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego.
-
Pismo pielęgniarek anestezjologicznych do ministra – Dnia 5 lutego 2020 roku członkowie Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki spotkali się z konsultantem krajowym w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki, panem Stanisławem Wojtanem. Celem spotkania było omówienie zaproponowanych przez Ministerstwo Zdrowia zmian w kształceniu podyplomowym dotyczących naszej specjalności.
- Ile wydano dotychczas pieniędzy na zembalowe? – Środki finansowe przeznaczone na podwyżki pielęgniarek i położnych, wynikające z rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie ogólnych warunków umów, przekazane przez NFZ świadczeniodawcom, kształtowały się następująco… (…)
- Związek pielęgniarek po prośbie do pracodawców – Pani Krystyna Ptok w dniu 18 stycznia 2020 w Rzeszowie mówiła o możliwości zerwania porozumienia "podpisanego z ministrem zdrowia i tym samym z rządem Prawa i Sprawiedliwości". Natomiast w dniu 5 lutego wysłała list otwarty do pracodawców z prośbą o…
- Kształcenie podyplomowe – Konferencja nt. zmian w procesie kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych.
- Komunikat ministerstwa w sprawie kwalifikacji zawodowych pielęgniarek – absolwentów LM i MSZ – Ministerstwo zdrowia w dniu 6 lutego 2020 roku wydało komunikat w sprawie kwalifikacji zawodowych pielęgniarek i położnych uprawniających do ordynacji leków i wypisywania recept. Od 1 stycznia 2016 r. pielęgniarki i położne nabyły nowe uprawnienia, które zostały określone w ustawie…
- Międzynarodowa Kampania Nursing Now – 5 lutego 2020 r. w Ministerstwie Zdrowia zainaugurowano międzynarodową kampanię „Nursing Now” w Polsce. W czasie uroczystości studentki oraz studenci pielęgniarstwa i położnictwa przedstawili 20 marzeń dotyczących zawodu pielęgniarki i położnej.
- Zmiany w kształceniu podyplomowym – Zarządzenie w sprawie powołania Podzespołów merytorycznych do spraw opracowania zmian w zakresie kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych.
- Rola pielęgniarki w leczeniu żywieniowym – Stan odżywienia pacjenta jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na przebieg leczenia. Świadczeniami zdrowotnymi, do wykonywania których jest uprawniona pielęgniarka, są między innymi edukacja chorego i jego rodziny w zakresie zasad żywienia oraz opieka nad chorym z żywieniem dojelitowym.
- Dyskusja o pielęgniarkach z licencjatem – "Chcielibyśmy zacząć intensywnie rozmawiać o ustawie o minimalnym wynagrodzeniu w ochronie zdrowia" – zapowiedział minister zdrowia Łukasz Szumowski. – Minister zdrowia, mówiąc o dyskusji o "osobach z tytułem licencjata", miał zapewne na myśli spotkanie ze związkiem i izbą pip w dniu 28 stycznia 2020 roku. (…)
- Zastąpienie "mechanizmu znaczonych pieniędzy" – (…) Ministra Zdrowia poinformował o trwających w NFZ pracach analitycznych mających na celu zastąpienie mechanizmu przekazywania przeznaczonych środków na uposażenia na ogólną wycenę procedur medycznych.
- Spotkanie w sprawie norm zatrudnienia – Dla środowiska pielęgniarek i położnych kluczowe znaczenie miało wprowadzenie w ubiegłym roku nowych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych, które gwarantuje Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 października 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego. Realizacji tych przepisów poświęcone zostało spotkanie w Ministerstwie Zdrowia.
- Dyskusja w Sejmie o pielęgniarkach – 13.02.2020 r. – Powiedziane w Sejmie: W dzisiejszych czasach 2600 zł wynagrodzenia pielęgniarki po wyższych studiach to jest zwyczajnie wstyd. Jak państwo traktujecie pielęgniarki, które uzyskują specjalizację? Zobacz przebieg dyskusji na plenarnym posiedzeniu Sejmu.
- Planowane zmiany w kształceniu podyplomowym – Pielęgniarki i położne mają obowiązek aktualizowania wiedzy. Ministerstwo zdrowia planuje zmiany w systemie kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych. Przedstawiamy ich zakres, który został określony w dokumencie: Strategia na rzecz rozwoju pielęgniarstwa i położnictwa w Polsce z grudnia 2017 roku.
- Jeden szpital zgłosił trudności w zapewnieniu kadry – Odpowiadając na interpelację nr 957 pana posła Marka Sowy w sprawie sytuacji kadrowej w specjalistycznych placówkach pediatrycznych, przedstawiam następujące informacje i wyjaśnienia.
Zamów bieżące wydanie!
Zobacz także:
Pielęgniarki – dzielenie leków (skutki uboczne) – kilka refleksji.
Praca dla pielęgniarki. Od 4 500 zł. brutto. Wymagania: wyższe (w tym licencjat).
NFZ o wynagrodzeniach pielęgniarek. "Wygasające rozporządzenie" 30 kwietnia.
