W sejmie dyskusja o Zdrowitce, która powstała w celu uhonorowania pielęgniarek.

Redakcja pielegniarki.info.pl publikuje kolejny fragment posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Pielęgniarek i Położnych w dniu 24 października 2025 roku. Tematem tego spotkania była: Promocja zawodu pielęgniarki i położnej w dobie mediów cyfrowych – jak kształtować profesjonalny wizerunek i przeciwdziałać seksualizacji profesji. Rola samorządu zawodowego, organizacji związkowych i uczelni wyższych. Pierwszą część wypowiedzi, które padły na posiedzeniu przedmiotowego Zespołu opublikowaliśmy w artykule pt. Pielęgniarki nie mają poczucia humoru i poczucia artystycznego? 

W kolejnej części posiedzenia głos zabrała posłanka  Anita Kucharska-Dziedzic (Nowa lewica):

(…) Ja jestem z Zielonej Góry. Ja wiem, że w Zielonej Górze jest około 70 figurek nawiązujących do tradycji bachicznych. I Zielona Góra odwołuje się do tych tradycji bachicznych. My mamy te bachanalia i to winobranie i te tradycje winiarskie. I one mają być taką formą nawiązania do tych tradycji bachicznych.

Właśnie trochę jak te krasnoludki we Wrocławiu. One tak stoją, takie małe bachusiki, ale też jest kilka bachantek tu i ówdzie, fundowanych przez firmy, żeby się gdzieś tam… To taka typowa akcja promocyjna, taka atrakcja turystyczna Zielonej Góry. Można po takim szlaku bachusików iść.

Ja o tym, że jest taka figurka bachantki nazywanej Zdrowitką, dowiedziałam się zupełnie od lekarki z Uniwersyteckiego Szpitala Wojewódzkiego. Ona została zaprezentowana w obchody, 80. rocznicy Szpitala Uniwersyteckiego. Ja na te obchody nie byłam zaproszona, nie byłam na tych obchodach. 

A później było odsłonięcie owej Zdrowitki przed szpitalem. 

I prezes szpitala wypowiedział się, że szpital z własnych środków, z środków szpitalnych postanowił ufundować taką Zdrowitkę, odwołując ją do tradycji bachicznych, po to, żeby uhonorować większość personelu. 

A ta większość personelu to są kobiety, to są pielęgniarki w tym szpitalu, więc żeby ich ciężki trud uhonorować, więc to jest kobieta, to jest Zdrowitka. 

Ja w ogóle nie komentowałam i pielęgniarki chyba też niespecjalnie komentowały, bo ja otrzymałam od tej lekarki po prostu stanowisko Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych, które stanowczo zaprotestowały, wskazując na jakby dwie rzeczy.

Po pierwsze, że odwoływanie się do tradycji bachicznych przed szpitalem jest dosyć kuriozalnym pomysłem, zważywszy na to, co przeżywają i pielęgniarki, i lekarze na SOR-ze. A po tej dyskusji, która się już w ogóle przetoczyła o tej prohibicji, o jakie problemy mają policjanci i personel medyczny w związku z tym, że alkohol jest tak łatwo dostępny, no to już w ogóle nikt nie powinien mieć tego typu pomysłów, jak odwoływać się przed wejściem do szpitala do tradycji bachicznych. 

A po drugie, pielęgniarki zwróciły uwagę na to, że ten typ estetyki jednak jest dla nich krzywdzący i odwołujący się do krzywdzących stereotypów, z którymi one nieustannie walczą.

I że w zasadzie nie przypominają sobie, żeby odwoływanie się do tradycji bachicznej w taki sposób dotyczyło jakiejkolwiek innej grupy zawodowej, żeby poza tą tradycją bachiczną jeszcze wskazywać na seksualizację. 

Cała ta dyskusja, która się potem rozwinęła w internecie, ponieważ tam się pojawił oczywiście mansplaining, tam się pojawił gaslighting, czyli te wszystkie straszono anglojęzyczne sformułowania, które dodajemy do sformułowania seksizm.

Ale tam się pojawiła deklaracja pana prezesa, że mu się podoba i to kończy dyskusję. 

A w zasadzie, jeżeli prezent się nie podoba obdarowanym, to to powinno kończyć dyskusję. Więc stanowisko czy okręgowej rady, czy naczelnej rady powinno zakończyć dyskusję i wszyscy powinni się dostosować do tego, co tam się w tych stanowiskach znalazło. A znalazł się wniosek o to, żeby po prostu z tej figurki zrezygnować.

Jeżeli on się podoba prezesowi, to już był mój wniosek, to nikt niech za nią zapłaci z własnych pieniędzy i postawi ją sobie w gabinecie. 

Ale to jest też dyskusja, która mi uświadomiła, że rzeczywiście coś jest na rzeczy, jeżeli chodzi o pielęgniarki. I że rzeczywiście seksualizacja tego zawodu i powiedziałabym też taka specyficzna seksualna infantylizacja roli pielęgniarki jest jakoś wyjątkowa, ponieważ nikomu w Zielonej Górze nie przyszło do głowy, żeby powiedzmy nauczycielki przedstawić też w kusym kubraczku i z linijką, i z długą linijką załóżmy, i z banem w ręku i postawić to nie wiem przed jakąkolwiek szkołą czy przed uczelnią. Nikomu nie przyszło do głowy. 

Nikomu nie przyszło do głowy zrobić policjanta z wielką pałą w ręce i nie wiem z piwkiem w drugim. Chociaż policjantów zatrzymywanych po alkoholu też trochę mamy.

I żeby jeszcze powiedzieć, my mamy figurkę na przykład kobiety, te bachantki i wszystkie inne, które są. One rzeczywiście są młode, ładne i seksowne, ale miejsca intymne u nich są zasłaniane nie ciuchami z seks shopu. Tak się pan artysta powołał się na Larę Croft, która jak wiadomo ma dużo wspólnego z pielęgniarstwem, z Zieloną Górą i z tradycją bachiczną, prawda? Mnóstwo, to są same skojarzenia oczywiste.

Ale tutaj jak powiedziałam o sztuce się nie wypowiadam, chociaż akurat do tego mam kompetencje, a nie do pielęgniarstwa, żeby się o sztuce i o artyzmie wypowiadać. Ale my mamy też figurki na przykład tych bachantek, które są zawsze osłonięte winogronami bądź liśćmi. Czyli one nawiązują tym strojem do tej tradycji bachicznej ewentualnie.

Natomiast ta tutaj do tej tradycji bachicznej strojem bynajmniej nie. Rozpięty kubraczek taki. Ja wprost pokazałam, że to nawet do Lary Croft nie jest podobne, tylko to jest podobne po prostu do tych jak sobie wrzucimy pielęgniarka, seks, seks shop to natychmiast nam wychodzi wzorce dla tej figurki.

Ale jeżeli my mamy, nawet figurka jest lekarza ufundowana przez jeden z takich niepublicznych ośrodków zdrowia. I ten lekarz on, ale to kilka lat wcześniej było ufundowane, bo te figurki już od wielu lat są stawiane. Ten lekarz, ja już pomijam, że jest stary i brzydki, więc nie można szukać u niego seksualizacji jak u hydraulika słynnego polskiego, ale we Francji.

Ale ten lekarz osłuchuje beczkę. Czyli on jest przedstawiony jako ktoś, kto ewentualnie osłuchuje beczkę z winem, czyli ma jakieś reakcje na tą tradycję bachiczną. Czyli może skupić się z pewnym zrozumieniem i troską nad tymi, którzy tej tradycji bachicznej się oddają.

Natomiast tutaj pielęgniarka ma dzban, amforę. Trudno powiedzieć, co to jest dzban czy amfora, bo też specjaliści od antyku mówią, że to niekoniecznie jest dobre odwzorowanie. Ale ona ma to naczynie na wino. Czyli ona generalnie, jako jedyna z tych zawodowych grup, wspiera tradycję bachiczną.

My mamy z tym jakiś problem, ale jesteśmy pełni zrozumienia i ratunku, gdy tam ktoś się zapomni z tym alkoholem. Więc rzeczywiście to, co zauważyły pielęgniarki z Zielonej Góry, one zauważyły clou tego problemu.

Po pierwsze, nie można pielęgniarek utożsamiać z tradycją bachiczną, odwoływać ją, bo to jest naprawdę coś, co nie pasuje, co jest głęboko paradoksalne. 

A dwa, że formuła ich przedstawienia naprawdę odwołuje się do stereotypów. Ja nie będę rozmawiać o tym, jakie ludzie mają fiksacje czy preferencje, bo to jest miejsce. Ale ta bachantka się do tego odwołuje. Do tego, jakie ludzie mają wyobrażenia, fiksacje, preferencje, jakie mają fantazje seksualne w sypialni. I to postawienie przed tym szpitalem po prostu chyba zabrakło generalnie wyczucia, klasy, smaku, ale też elementarnej wiedzy, co się dzieje w samym szpitalu na SORi jaką rolę w tym szpitalu pełnią pielęgniarki.

Bo sprowadzenie ich do roli tych, które mają kusić pacjenta, mają nieść im pomoc, nie wiem, przemycać wino na salę operacyjną, a w ręku trzymać wielką strzykawkę i tak docenimy, że nie lewatywę, to jest jakaś naprawdę aberracja. I o tym była ta dyskusja. Natomiast ta dyskusja, ona szła w tym kierunku, że kobiety nie mają poczucia humoru, nie mają autodystansu.

Ja miałam takie trochę déjà vu, bo jak prowadziłam ustawę o zmianie definicji zgwałcenia, to ja miałam nieustannie informacje, podobną zwrotkę do siebie miałam, że na pewno to robię, bo jestem stara, gruba, brzydka i nikt mnie już nie chce zgwałcić. I to robię pewnie z zemsty na mężczyzna, którzy mnie już gwałcić nie chcą. 

I ten sam poziom dyskusji dotknął pielęgniarki, że im przeszkadza, że ona jest młoda i seksowna, bo średnia wieku pielęgniarki to jest 54, więc są już stare, grube nie chodzą w szpilkach tylko w crocsach, więc o tym jest ten problem.

I że one mają z tym problem, że po prostu nie mają ani poczucia humoru, ani autodystansu do siebie. I to jest coś, co naprawdę wypełniało te wszystkie znamiona i tego gaslightingu, i seksizmu, i mansplainingu, i takiego wiecie też bym powiedziała, przepraszam użyję polskiego słowa, prawdziwego polskiego buractwa.

Posłanka Joanna Wicha (Nowa Lewica):

Pani Przewodnicząca To bardzo piękna puenta. (…) 

Cdn… 

źródło: sejm.gov.pl