Interpelacja nr 2571
do ministra zdrowia
w sprawie odkrycia przez poznańskich lekarzy genezy części zakażeń wirusem żółtaczki typu C
Szacuje się, że w Polsce ok. 800 tys. osób zarażonych jest wirusem żółtaczki typu C. Jest to choroba trudna i droga w leczeniu, powodująca poważne powikłania. Grupa poznańskich lekarzy stoi na stanowisku, iż przynajmniej część tych zakażeń spowodowana jest błędną konstrukcją jednorazowej strzykawki.
Błędna konstrukcja strzykawki polega na tym, iż w trakcie zastrzyku lekarz lub pielęgniarka dotyka prowadnicy tłoka, która następnie, wciskana, przesuwa się po wewnętrznej ściance cylindra, przenosząc zarazem wirusy i bakterie, które trafiają do krwiobiegu. Takie przesunięcie cylindra zazwyczaj ma miejsce kilka razy, szczególnie przy mieszaniu leku z rozpuszczalnikiem. Pomimo iż ręka osoby udzielającej zastrzyku jest w rękawiczce, nie chroni to przed przenoszeniem bakterii i wirusów, bowiem nie jest ona sterylna. Niejednokrotnie też w trakcie zastrzyku osoba w rękawiczce dotyka niejałowych nożyczek, szuflad itp.
Poznańscy lekarze swoje odkrycie mogą potwierdzić zrobionym przez siebie doświadczeniem. Postulują oni proste rozwiązanie tego problemu. Wystarczy bowiem, iż prowadnica tłoka będzie węższa, podobna do ciężkiego prętu, jaki występuje w szklanych strzykawkach wielorazowych. Efekt tego będzie taki, iż prowadnica tłoka nie będzie dotykała ścianek cylindra.
W związku z powyższym zwracam się z prośbą o udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania:
1. Czy ministerstwo spotkało się z tym problemem?
2. Jaka liczba osób zarażonych wirusem żółtaczki typu C mogła zarazić się w opisany wyżej sposób?
3. Jakie kroki podejmie ministerstwo, aby zahamować tego typu zarażenia?
Poseł Jacek Tomczak
Warszawa, dnia 12 marca 2008 r.
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia – z upoważnienia ministra – na interpelację nr 2571
w sprawie odkrycia przez poznańskich lekarzy genezy części zakażeń wirusem żółtaczki typu C
Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację pana Jacka Tomczaka, posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, przesłaną przy piśmie z dnia 17 kwietnia 2008 r. (SPS-023-2571/08), w sprawie odkrycia przez poznańskich lekarzy genezy części zakażeń wirusem żółtaczki typu C, przesyłam uprzejmie informacje w powyższej sprawie.
Uprzejmie informuję, że sprawa odkrycia przez poznańskich lekarzy genezy części zakażeń wirusem żółtaczki typu C została przedstawiona w komunikacie ˝Stosowanie strzykawki jednorazowej w ocenie bakteriologicznej˝, zamieszczonym w czasopiśmie ˝Problemy Higieny i Epidemiologii˝; 2007, 88(2): 235-238; i była rozpatrywana w dniu 8 stycznia 2008 r. przez Komisję do Spraw Wyrobów Medycznych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. W wyniku przyjętej uchwały prezes urzędu rejestracji zwrócił się do Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny o opinię w powyższej sprawie. Poniżej przedstawiam opinię Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny:
1. Wartość naukowa komunikatu budzi zastrzeżenia, gdyż przeprowadzone badania potwierdzają jedynie prawdę oczywistą, że nieprawidłowe użycie strzykawki, bez zachowania warunków aseptycznych, może prowadzić do zakażenia wewnętrznej powierzchni cylindra strzykawki.
2. Metodyka badań, ograniczona do użycia tylko jednej strzykawki, nie stanowi wystarczającej podstawy do wyciągnięcia ogólnych wniosków.
3. Stwierdzenie: ˝po raz pierwszy udowodniono możliwość przedostania się bakterii do sterylnego przedziału strzykawki przy zgodnym z procedurami stosowaniu powszechnie dostępnej strzykawki jednorazowej˝ – nie jest zgodne z prawdą, gdyż sposób stosowania strzykawki w badaniu był niezgodny z powszechnie stosowanymi procedurami.
4. W przypadku nieprawidłowego użycia, bez zachowania odpowiednich procedur aseptycznych, nawet zmiana konstrukcji strzykawki nie poprawi sytuacji.
Jednocześnie na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia została opublikowana informacja dotycząca przestrzegania podstawowych zasad aseptyki i antyseptyki w zakresie postępowania ze sprzętem jednorazowego użytku, a w szczególności stosowania jednorazowej strzykawki, oraz wymieniony wyżej komunikat ˝Stosowanie strzykawki jednorazowej w ocenie bakteriologicznej˝, jak również materiały źródłowe dotyczące możliwości skażenia jałowego przedziału strzykawki przy procedurze przygotowania iniekcji.
Ministerstwo Zdrowia, jak również Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny nie dysponują informacjami odnośnie do liczby osób, które mogłyby zarazić się wirusem zapalenia wątroby typu C w opisany przez poznańskich lekarzy sposób.
Z poważaniem
Podsekretarz stanu
Marek Twardowski
Warszawa, dnia 12 czerwca 2008 r.
Zobacz także:
MZ – Fiolki nakłuwać igłą nie wiekszą niż 0,8 mm.