„Mam wrażenie, że wreszcie ktoś powinien skutecznie ukrócić takie praktyki pielęgniarek.”

Przytaczamy jeden z komentarzy zamieszczonych na facebook.com/PortalPielegniarekiPoloznych. Autor komentarza porusza wiele kwestii związanych z czasem pracy pielęgniarek w kontekście liczby przepracowanych godzin. Komentarz zawiera wiele zagadnień. Można się zgadzać lub nie z punktem widzenia autora komentarza. Natomiast zaprezentowany punkt widzenia może stać się punktem wyjścia do dyskusji wśród personelu pielęgniarskiego.

Nadmieniamy, że kwestie poruszone w komentarzu są przedmiotem licznych artykułów redakcyjnych Ogólnopolskiego Portalu Pielęgniarek i Położnych.

Ostatnio poruszaliśmy kwestię dotyczącą zapowiedzi tygodniowego skrócenia wymiaru czasu pracy. Warto zajrzeć do artykułu pt. Praca pielęgniarek – obecny wymiar czasu pracy to 7 godzin i 35 minut. Kontrowersje wokół tygodniowego skrócenia wymiaru czasu pracy.

Przejdźmy zatem do oryginalnej treści komentarza…

Do kiedy pielęgniarki nadal będą bezmyślnie postępowały? Naprawdę nie chcą pracować na jednym etacie jak normalny człowiek? Nie chcą godnie zarabiać pracując wyłącznie na jednym etacie? Do kiedy będą jak głupie harowały na trzech etatach? Czy to bezgraniczna głupota czy bezmyślna chciwość na pieniądze? Naprawdę nie liczy się dla nich rodzina, dzieci, własne zdrowie i honor? Od lat odbywa się debilna gonitwa z oddziału na oddział, ze szpitala do szpitala. Wiele z nich nie bywa w domu. Wiele z nich już nie przebiera się w prywatne ubrania, tylko w mundurkach lecą na parking i do następnej roboty. Zastanawiam się kiedy one śpią, kiedy odpoczywają, kiedy widzą własne dzieci czy męża. Właśnie. Niech mi ktoś odpowie kiedy i jak sypia pielęgniarka pracująca na trzech etatach? Większość z nich każdą noc spędza w pracy, a potem leci do kolejnego miejsca pracy na dniówkę.

Weźcie mi to wytłumaczcie. Jaka jest wydolność pielęgniarki, która nie sypia jak normalny człowiek, która pracuje w miesiącu po 500 czy 600 godzin? Niewyspanie, potworne zmęczenie, frustracja chyba robią swoje. Mam wrażenie, że wreszcie ktoś powinien skutecznie ukrócić takie praktyki. Wtedy pielęgniarki byłyby mądrzejsze i zaczęły skutecznie walczyć o godne zarobki pracy i pracę tylko i wyłącznie na jednym etacie. Może wreszcie przychodziłyby do pracy uśmiechnięte, wypoczęte i wyspane. Nikt mi nie wmówi, że praca na trzech etatach jest normalnym zachowaniem.

Może czas najwyższy, aby wreszcie zacząć myśleć i działać rozsądnie. Kiedy wreszcie zaczniecie myśleć? Kiedy wreszcie przestaniecie latać z roboty do roboty? Kiedy przestaniecie harować po 500 czy 600 godzin w miesiącu? Przecież chyba obowiązuje Was Kodeks Pracy? Czy Państwowa Inspekcja Pracy nie interesuje się tym jak pracujecie? kwestie czasu pracy pielęgniarek są uregulowane zarówno w Kodeksie pracy, jak i w ustawie o zawodach pielęgniarki i położnej, oraz często w układach zbiorowych i regulaminach pracy obowiązujących w danym zakładzie opieki zdrowotnej.

Według ogólnych przepisów:

1. Podstawa prawna:

Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141 z późn. zm.) — reguluje ogólne przepisy dotyczące czasu pracy, odpoczynku itp.

Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U. 2011 nr 174 poz. 1039) — określa m.in. zasady wykonywania zawodu.

Dodatkowo stosuje się:

Ustawę o działalności leczniczej, rozporządzenia dotyczące organizacji pracy w ochronie zdrowia.

2. Czas pracy pielęgniarki wg Kodeksu pracy (ogólnie):

Norma dobowa czasu pracy:

• maksymalnie 8 godzin na dobę w standardowym systemie czasu pracy.

Norma tygodniowa czasu pracy:

• przeciętnie 40 godzin tygodniowo w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy (art. 129 KP).

Okres rozliczeniowy:

• np. 1 miesiąc, ale może być wydłużony do 4 miesięcy (w systemie zmianowym lub w podmiotach leczniczych).

Praca zmianowa:

• bardzo często pielęgniarki pracują w systemie zmianowym lub w systemie pracy w ruchu ciągłym, co pozwala stosować np. 12-godzinne dyżury.

3. Dyżury pielęgniarek (praktyka szpitalna):

W praktyce najczęściej stosowany jest system:

• 12 godzin pracy / 24–48 godzin wolnego.

Np.: 7:00–19:00 lub 19:00–7:00 (dyżury dzienne i nocne).

Przy takim systemie trzeba pilnować:

nieprzekroczenia średnio 40 godzin tygodniowo w okresie rozliczeniowym,

przestrzegania minimalnych przerw na odpoczynek.

4. Odpoczynek między dyżurami (zgodnie z KP):

Odpoczynek dobowy:

• min. 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku na dobę (art. 132 KP).

Przykład: po zakończeniu dyżuru o godz. 7:00 kolejny może rozpocząć się nie wcześniej niż o 18:00.

Odpoczynek tygodniowy:

• min. 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku w każdym tygodniu (art. 133 KP).

Przy systemie zmianowym często daje to dwa dni wolne pod rząd, ale zależy to od grafiku.

5. Dodatkowe kwestie dla pielęgniarek:

Dyżur medyczny:

pielęgniarki mogą być zobowiązane do pełnienia tzw. dyżuru pod telefonem lub dyżuru stacjonarnego — wtedy szczególne przepisy wewnętrzne określają zasady.

Praca w godzinach nadliczbowych:

możliwe, ale tylko w uzasadnionych przypadkach i za zgodą (art. 151 KP) Przecież obowiązują przepisy dotyczące:

• maksymalnego czasu pracy w danym stosunku pracy,
• odpoczynku dobowego i tygodniowego.

Czy powinna? I co na to Kodeks pracy:

Kodeks pracy dotyczy każdej umowy osobno.

Nie ma obowiązku „sumowania” czasu pracy z różnych stosunków pracy — to jest luka w systemie.

ALE: pielęgniarka powinna mieć co najmniej 11 h odpoczynku dobowego i 35 h tygodniowego.

Te wymogi obowiązują również, gdy ma kilka umów — choć w praktyce bardzo trudno to skontrolować.

Jeśli ktoś pracuje np. 12 godzin w jednym miejscu + 12 godzin w drugim + dyżur w trzecim, bardzo często łamane są przepisy o odpoczynku — choć formalnie każda umowa może być „legalna”.

Inspekcja pracy może zakwestionować taką praktykę, jeśli prowadzi do naruszenia prawa do odpoczynku — zwłaszcza gdy pracodawcy się o tym dowiadują i na to przyzwalają.

Dlaczego to jest problematyczne:

Zmęczenie — praca np. 250–300 godzin miesięcznie grozi wypaleniem, błędami, zagrożeniem dla pacjentów.

Odpowiedzialność zawodowa — pielęgniarka jest zobowiązana do zachowania należytej staranności; brak odpoczynku może być podstawą do odpowiedzialności.

Ubezpieczenie — niektóre polisy OC mogą wyłączać ochronę przy pracy w warunkach skrajnego przeciążenia.

W praktyce — rekomendacja:

Nie powinno się pracować na trzech etatach jednocześnie, jeśli prowadzi to do:

• pracy powyżej 48 godzin tygodniowo w ujęciu średnim (zgodnie z tzw. dyrektywą 2003/88/WE UE o czasie pracy),
• braku 11 h odpoczynku dobowego,
• braku 35 h odpoczynku tygodniowego.

źródło: facebook.com/PortalPielegniarekiPoloznych